Một điều hiển nhiên của bóng đá đỉnh cao là các đội bóng thi đấu trên sân nhà tốt hơn trên sân khách. Giới học thuật gọi đó là “lợi thế sân nhà”. Nhất là khi gặp những vị khách yếu, đội chủ nhà thường giành chiến thắng và ghi nhiều bàn thắng hơn, thua ít hơn, thủng lưới ít hơn và giữ bóng nhiều hơn.
Phần lớn điều đó đúng với Arsenal mùa này, nhưng về mặt phòng ngự, họ đã chơi tốt hơn rất nhiều khi xa nhà. Đội bóng của HLV Mikel Arteta đã giành chiến thắng 2-0 trước Newcastle vào cuối tuần trước, trận giữ sạch lưới thứ 13 của họ trong mùa giải, nhưng thật kỳ lạ, trong đó có 10 trận làm khách.
Thủ môn Aaron Ramsdale là người thứ ba (sau Petr Cech của Arsenal và Chelsea, và Ederson của Man City) đạt thành tích giữ sạch lưới trên sân khách ở mức 2 chữ số trong một mùa giải Premier League. Ngược lại, trong thành công đầu mùa giải, Arsenal chỉ giữ sạch lưới 1 trận trong 6 trận sân nhà đầu tiên, nhưng đã giữ sạch lưới 6 lần trong 8 trận sân khách đầu tiên.
Điều này có thể được coi là rất tốt (có nhiều trận giữ sạch lưới trên sân khách) hoặc rất xấu (có ít trận giữ sạch lưới trên sân nhà) tùy thuộc vào cách nhìn. Nhưng hãy nhìn vào bức tranh lớn hơn. Arsenal xếp thứ ba, cùng với Chelsea, về tổng số bàn thua (39), đứng hạng ba về số bàn thua dự kiến (39,2, sau Man City và Newcastle) và đồng hạng hai về số trận giữ sạch lưới (13 cùng với Newcastle và Liverpool).
Câu nói nổi tiếng “Tấn công giúp bạn thắng trận, phòng ngự giúp bạn giành danh hiệu” của Sir Alex Ferguson đặc biệt được áp dụng. Giữ sạch lưới tập trung vào kết quả (mục tiêu) và sẽ không mang lại cái nhìn sâu sắc rõ ràng cho thành công lâu dài.
Một CLB có thể giữ sạch lưới theo nhiều cách khác nhau: Arsenal chỉ thủng lưới 1 lần trước Leicester trong trận thua 1-0 hồi tháng Hai, trong khi Ramsdale thực hiện 7 pha cứu thua trong trận thắng 2-0 trước Tottenham, trận đấu mà Arsenal để đối phương sút 17 lần.
Arsenal cầm bóng trên sân khách ít hơn trên sân nhà với tỷ lệ hơn 8%, và điều bình thường. Trạng thái thi đấu sẽ giải thích một phần. Arsenal ghi bàn sớm hơn trong các trận đấu trên sân khách, có nghĩa là họ có nhiều cơ hội hơn để lùi lại và bảo vệ lợi thế dẫn bàn.
Phần lớn ở các trận đấu trên sân khách, Arsenal trong tình trạng giành chiến thắng (55%), nhiều nhất so với bất kỳ đội nào ở Premier League và chỉ có 32% thời gian ở trạng thái hòa. Trên sân nhà, những con số đó có vẻ khác: Arsenal chỉ 14% thời gian ở trạng thái giành chiến thắng, 44% ở trạng thái hoà.
Ghi bàn và dẫn trước sớm hơn có nghĩa là Arsenal có thể phòng ngự lâu hơn bằng một khối có tổ chức, chơi lùi sâu hơn và dùng các tiền vệ cánh để hạn chế không gian trung tâm, nhưng cũng có thể chơi phản công. “Đôi khi không thể chơi thứ bóng đá đẹp, đôi khi cần phải thích nghi,” Jorginho nói sau trận thắng Newcastle.
Siêu sức mạnh của Arsenal là các cầu thủ chạy cánh, với tốc độ và chất lượng trong các tình huống 1vs1. Điều này được tạo điều kiện thuận lợi hơn ở những thời điểm chuyển tiếp và tấn công trước hàng phòng ngự thiếu tổ chức hoặc dùng đội hình dâng cao hơn là chống lại một khối đội hình chơi thấp.
Arteta cũng đã có những điều chỉnh thông minh dành riêng cho từng trận. Làm khách trước Fulham, khi đã dẫn trước 3-0 sau hiệp một, Arsenal đã áp sát sơ đồ 4-1-4-1 để kèm cặp các tiền vệ trung tâm của Fulham. Và trong trận thắng Tottenham, Bukayo Saka thường lùi sâu để tạo hàng thủ 5 người nhằm đối phó sơ đồ 3-4-3 của đối thủ.
Lâu nay, nhiều người cho rằng pressing có thể ngăn cản đối thủ xây dựng đợt tấn công và trở thành một phương pháp tạo các cơ hội, nhưng nếu mắc sai lầm thì sẽ tạo ra không gian bị bỏ trống gần khung thành đội nhà, khiến đối phương vượt qua đó dễ dàng hơn.
Tương tự như vậy, Arsenal dễ bị phản công hơn trên sân nhà, khi họ chơi trong sơ đồ 3-2-5 điển hình của mình. Đội bóng của Arteta để thủng lưới nhiều hơn khi họ chơi trên sân nhà bởi để đối phương tạo ra nhiều cơ hội có chất lượng cao, và có nhiều khả năng dẫn đến bàn thắng chính là vì lý do đó.
Đây là một ví dụ hoàn hảo giữa rủi ro và phần thưởng, mặc dù điều thú vị là tỷ lệ bàn thua chung của Arsenal gần như hoàn toàn phù hợp với số bàn thua dự kiến của họ. Họ chỉ thi đấu kém hiệu quả trên sân nhà với cùng mức độ mà họ thi đấu quá tốt trên sân khách.
Bỏ qua các hệ thống và cách tiếp cận, sự xuất sắc và sai lầm của từng cá nhân đã đóng một vai trò quan trọng với thành tích hiện tại của Arsenal. Ramsdale đứng thứ ba trong số các thủ môn ở Premier League về tỷ lệ cản phá bàn thua (4,5) trên sân khách, nhưng lại kém thứ ba trên sân nhà vì để thủng lưới nhiều hơn 4,2 bàn so với dự đoán.
Ramsdale đã có pha cứu thua xuất sắc nhất tháng Ba ở Premier League (tiếp Bournemouth) và tháng 4 (làm khách của Liverpool), với các kiểu cản phá phản ánh cách tiếp cận sân nhà và sân khách của Arsenal. “Kỹ thuật giữa 2 đội này là hoàn toàn khác nhau”, thủ môn này nói.
Pha cản phá cú cứa lòng của Mohamed Salah ở Anfield là rất tuyệt bởi đó là một cú sút từ góc xa, khuất tầm nhìn trong bối cảnh Arsenal đang phòng thủ với đội hình chơi thấp. Pha cứu thua trên sân nhà trước Bournemouth – khi Arsenal bị dẫn trước 1-0 – cũng phản ánh việc chuyển hoá cơ hội của Arsenal trên sân nhà có xu hướng bị phản đòn.
Arsenal đã để thủng lưới trên chấm phạt đền trước West Ham và trước Tottenham. Arsenal đã thắng cả 2 trận với tỷ số 3-1 và nếu không mắc những lỗi này, họ có thể sẽ có thêm 2 trận giữ sạch lưới nữa. Trong số 5 lỗi dẫn đến bàn thua, có 4 lỗi xuất hiện ở các trận đấu sân nhà, 3 trong số đó dẫn đến bàn mở tỉ số.
Sai lầm đáng kể nhất là trong trận thua 1-3 trên sân nhà trước Man City càng phản ánh cách tiếp cận khác của Arsenal trên sân nhà. Họ đã gây sức ép cao hơn và cầm bóng nhiều hơn. Rồi Ederson phất một đường chuyền dài cho Erling Haaland, Tomiyasu thu hồi bóng và cố gắng đưa bóng lạichk Ramsdale. Nhưng anh đá hỏng và Kevin De Bruyne đã chặn được đường chuyền và ghi bàn.
Các tình huống cố định là một gót chân Achilles của Arsenal trên sân nhà. 6 trong số 8 bàn thua từ các các tình huống cố định của họ xuất hiện trên sân nhà. Ba trong số đó (Brentford, Aston Villa và Crystal Palace) là bàn thua duy nhất của Arsenal trong 3 trận đấu đó.
Arsenal đã chịu số lượng phạt góc trên sân khách cao gấp đôi trên sân nhà (82-42) nhưng lại lại để số cơ hội thủng lưới từ phạt góc trên sân nhà cao hơn sân khách (28-24). Thật khó tưởng tượng có điều gì ở Emirates lại gây khó khăn cho việc phòng thủ các tình huống cố định ở đó.
