Người biện minh thì cho rằng Rob Holding, giải pháp thay thế Saliba dính chấn thương kém hơn đồng nghiệp về đẳng cấp, song cần nhấn mạnh rằng chính Arsenal vẫn bị thủng lưới từ các pha tấn công xuyên tuyến dù ngôi sao người Pháp hiện diện trên sân.
Vào tháng 9/2022, Rashford từng ghi bàn cho MU sau 2 đường chuyền xuyên thủng khu trung tuyến của Arsenal, trong đó có 1 đường chọc khe loại bỏ cả cặp trung vệ Ben White và Saliba. 2 bàn thua khác trong thất bại 1-3 tại Old Trafford đến từ việc thiếu sự che chắn cần thiết trước hàng thủ và 2 trung vệ đánh mất vị trí vì các pha chạy chỗ khôn khéo của đối thủ.
Bàn gỡ 1-1 của Southampton tại St Mary hôm 23/10 đến từ một pha chuyền vào khoảng trống cho tiền đạo dứt điểm, còn 2 bàn thua Arsenal phải nhận trong trận thắng Liverpool 3-2 hai tuần trước đó, cũng đến từ việc các trung vệ “bỏ quên trận địa” chỉ sau vài đường chuyền của đối thủ.
Những sai sót ở hàng thủ được trông chờ sẽ giảm thiểu khi các cầu thủ hiểu nhau hơn, song khả năng phòng ngự của Arsenal có dấu hiệu đi xuống vào tháng 12 sau kỳ nghỉ nhường chỗ cho World Cup. Hồi chuông báo động thực sự được gióng lên trước Aston Villa vào tháng 2. Đội bóng mới của HLV cũ Unai Emery ở 1 trong 5 tình huống tấn công trực diện, chỉ bằng 1 đường chuyền dài với sự tham gia của 2 cầu thủ đã phá vỡ hệ thống phòng ngự 5 người của Arsenal “đơn giản như đan rổ”.
Vấn đề trở nên trầm trọng hơn, và thay vì tìm cách đối phó, Arsenal dường như lại “bịt tai” bất chấp tiếng báo động ngày một lớn.
Biểu đồ dưới đây cho thấy Arsenal đã phải hứng chịu ngày càng nhiều các pha tấn công trực diện thế nào kể từ khi mùa giải bắt đầu.
Đó không chỉ là bởi điểm yếu của Arsenal bây giờ mới lộ rõ, mà còn là bởi việc họ thiếu đi Saliba với các pha xử lý cần nhiều sức mạnh hoặc chiến thắng ở những tình huống 1 vs 1, nhằm giảm thiểu tối đa rủi ro cho khung thành.
Bên cạnh đó, sự linh hoạt trong cách chơi của nhiều cầu thủ cũng là vấn đề. Martin Odegaard dạt cánh và thường xuyên di chuyển vào trung lộ để triển khai tấn công, trong khi White thường xuyên dâng cao để chồng biên, còn Oleksandr Zinchenko là hậu vệ biên ngược (không bám biên mà di chuyển vào trung lộ phía trước hàng thủ để trở thành một tiền vệ trung tâm). Hệ quả là, khi Arsenal không đảm bảo đủ việc kiểm soát thế trận, họ sẽ có những khoảng trống mênh mang ở 2 bên cánh.
Thêm một lý do khiến Arsenal luôn tỏ ra mong manh trước các pha phản công của đối thủ là Odegaard và Granit Xhaka đều có xu hướng dâng quá cao khi đội nhà kiểm soát bóng. Điều đó khiến Thomas Partey thường xuyên phải lấp vào những khoảng trống ở hàng tiền vệ, dẫn đến việc họ không áp sát đủ nhanh, dù có cả sự bọc lót của Zinchenko.
Partey cũng không phải là thánh thần để có thể khỏa lấp tất cả, điển hình ở trận gặp Leeds hôm 1/4 khi cánh phải của Arsenal bị khai thác quá nhiều trong hiệp một. Anh tỏ ra chậm chạp và thậm chí không thể phạm lỗi chiến thuật để ngăn chặn các pha lên bóng thần tốc của đối thủ.
Và tất cả vấn đề được phơi bày ở cuộc đọ sức với Man City, cho thấy sự nghiêm trọng thế nào khi Saliba vắng mặt, tức Arsenal không có một chốt chặn để đối phó với rủi ro luôn rình rập, đặc biệt khi bên kia chiến tuyến là Kevin De Bruyne và Erling Haaland.
Bộ đôi ngôi sao của Man City đã quay hàng thủ Arsenal như chong chóng khi người này nhận bóng ở khoảng trống giữa hàng tiền vệ và hậu vệ, thì người kia luân phiên chơi sâu hơn để nhận bóng ở khoảng trống phía sau. Bàn mở tỷ số đến với kịch bản như thế.
Arsenal hoàn toàn bất lực trong việc ngăn chặn De Bruyne và Haaland ở các tình huống 2 vs 2, điều rất khác tại vòng 4 FA Cup trước chính Man City hay ở chiến thắng MU 3-2 hồi tháng Một. Khi đó họ có Tomiyasu liên tục giải nguy, sửa chữa sai lầm của đồng đội.
Khi vắng cả Tomiyasu lẫn Saliba, chất lượng phòng ngự khi chống phản công của Arsenal là rất thấp, nhưng “phòng vẫn hơn chống” nên Pháo thủ cần ưu tiên việc tránh để tình trạng này xảy ra thường xuyên.
Đó là lý do tại sao Declan Rice (West Ham) và Moises Caicedo (Brighton) đang là những mục tiêu chuyển nhượng hàng đầu của Arsenal, khi lối chơi với cường độ cao cùng khả năng tranh chấp bóng của họ là đặc biệt hữu ích để chống phản công.
Arsenal mỏng manh hơn khi không có Saliba
Trong 27 trận có mặt của Saliba ở Ngoại hạng Anh mùa này, Arsenal giữ sạch lưới 12 trận, tỷ lệ chiến thắng là 78% với điểm trung bình thu về là 2,4 điểm.
Khi vắng Saliba, họ thủng lưới ở cả 6 trận, tỷ lệ chiến thắng chỉ còn 33% và điểm trung bình kiếm được chỉ là 1,5 điểm.