Không quá lời khi nói rằng Bielsa đã tạo nên Phillips của ngày hôm nay, biến anh từ một tiền vệ box-to-box trở thành cầu thủ mà Pep Guardiola lựa chọn để thay thế Fernandinho và thêm vào một chút gì đó khác biệt nơi hàng tiền vệ của CLB có lẽ là tốt nhất thế giới vào lúc này.
Nhưng ảnh hưởng phong cách của Bielsa vừa có ý nghĩa tích cực, vừa tồn tại những vấn đề. Phillips thấm nhuần triết lý của Bielsa ở mọi khía cạnh. Hầu như tất cả những gì tiền vệ này học được đều gắn mác Bielsa. Điều đó tốt thôi, cho đến khi anh có một HLV khác.
Dù Guardiola luôn thể hiện sự ngưỡng mộ đối với Bielsa nhưng cách ông muốn đội bóng của mình thi đấu lại rất khác. Phillips đã ký hợp đồng với Man City, và quá trình “thay đổi nhận thức” của tiền vệ này đã bắt đầu. Đó có lẽ là một khởi đầu tốt với Phillips.
“Với tư cách là một cầu thủ, để cải thiện bản thân, tôi phải trở nên giỏi hơn về mặt kỹ thuật và hiểu vai trò của mình về mặt chiến thuật hơn rất nhiều”, Phillips chia sẻ trên tạp chí GQ. “Tuần trước, tôi đã theo dõi một số cầu thủ tập luyện và thấy họ giỏi như thế nào. Pep đã giúp họ học được nhiều điều để ứng dụng vào trận đấu.
Man City cầm bóng nhiều hơn các đội khác nên chỉ cần cải thiện việc cầm bóng và đưa ra quyết định đúng đắn vào mọi lúc. Đó là những điều tôi muốn học hỏi và tiến bộ hơn nữa. Pep là một HLV rất khắt khe và tôi khá chắc chắn rằng ông ấy sẽ thúc đẩy và giúp tôi đạt được điều đó”.
Nhưng nó sẽ là một quá trình dài. Ta chỉ cần nghe Phillips mô tả trận đấu của chính anh ấy trong quá khứ để hiểu anh đã được HLV cũ uốn nắn ra sao.
“Điều đầu tiên tôi nghĩ đến là mục tiêu nhận đường chuyền. Tôi sẽ quan sát nhanh để phát hiện ra anh ta và bám theo anh ta càng nhanh càng tốt. Nếu tôi đã ở gần anh ta, đồng nghĩa với việc có vị trí tốt và mọi chuyện vẫn ổn.
Nếu không, tôi sẽ tìm cách cắt đường chuyền của bất kỳ ai đang có bóng, bởi nếu mục tiêu của tôi nhận được bóng và tôi không ở ngay cạnh anh ta thì hẳn là có vấn đề rồi. Nếu nó xảy ra tức là tôi đã đứng sai vị trí nhưng chúng tôi thường xuyên chơi 1vs1 và nó khiến mọi việc trở nên dễ dàng hơn. Cứ tập trung vào công việc của riêng bạn và bạn sẽ đạt kết quả tốt. Tôi luôn giữ ý nghĩ đó trong đầu”.
Chiến thuật 1vs1 là phần quan trọng trong cách tiếp cận trận đấu của Bielsa, nhưng trong bóng đá hiện đại, điều đó tương đối hiếm và chắc chắn không phải là điều mà Guardiola thường xuyên yêu cầu.
Trước đây, Pep đã giải quyết việc thay đổi tư duy của một cầu thủ, từ “ngộ” Bielsa sang thấm nhuần triết lý của Guardiola. Javi Martinez đã ở Bayern khi Guardiola tiếp quản đội bóng năm 2013. Tiền vệ này gia nhập Bayern từ Athletic Bilbao của Bielsa vào năm 2012.
Tuy nhiên, người tiền nhiệm của Guardiola, Jupp Heynckes có lẽ không đưa ra quá nhiều yêu cầu đối với Martinez. Vì vậy, anh đã cảm thấy sốc khi Pep xuất hiện. Martinez “biết rằng anh sẽ phải bỏ đi hầu hết những thứ đã học” dưới thời Bielsa.
Trong buổi tập, Javi thường đứng sai vị trí, chọn sai thời điểm bắt đầu chạy, thiếu sự hỗ trợ cho Dante trong khi lẽ ra anh ấy phải liên kết với người đồng đội. Đó là một địa ngục đối với Javi và anh liên tục bị Pep nhắc nhở. Đối với Javi, đó là một thử thách.
Điều này không nhằm khẳng định Phillips sẽ “chậm tiêu” giáo án của Pep và cần lưu ý rằng Martinez đã bị cản trở bởi chấn thương, bỏ lỡ một số trận đầu mùa giải với vết đau ở háng và thêm một giai đoạn vắng mặt nữa vì bị rách dây chằng đầu gối.
Nhưng nó cho cho thấy rằng việc hiểu được thứ bóng đá của Guardiola là khó khăn, nhưng không cần phải bỏ đi hết những kiến thức mà Bielsa đã truyền dạy. Bạn phải đi từ giáo án này sang giáo án khác, với mức độ cực đoan tương đương, trong cùng một môn thể thao nhưng với những phương thức tiếp cận khác nhau.
“Guardiola và Bielsa khác nhau hoàn toàn”, Martinez nói với Marca vào năm 2014, “Cách nhìn bóng đá của họ khác biệt và không ngừng trau dồi thêm. Họ luôn tôn trọng lẫn nhau và đều là những HLV luôn tìm kiếm những giải pháp phù hợp với diễn biến của từng trận đấu”.
Cụm từ “một hoặc hai tháng” là điều cần ghi nhớ. Sẽ mất thời gian để Phillips tự điều chỉnh, bởi thường thì một cầu thủ có thể mất một mùa giải để thích nghi với Guardiola, ngay cả khi trước đó họ chưa từng làm việc với một người như Bielsa.
Được biết, một cầu thủ từng là học trò của Bielsa sẽ có vị thế nhất định trong mắt Pep. Quyết định ký hợp đồng với Aymeric Laporte vào năm 2018 là một minh chứng, khi anh từng chơi cho Bielsa ở Athletic Bilbao. Thương vụ Benjamin Mendy vào năm 2017 cũng vậy. Cầu thủ này cũng từng được Bielsa dẫn dắt tại Marseille.
Pep và Bielsa yêu cầu những điều khác nhau, thường rất cụ thể và phức tạp. Vì thế, nếu một cầu thủ có thể phát triển dưới thời Bielsa và đáp ứng được các yêu cầu của ông có nghĩa là anh ta có thể đối phó với bất kỳ điều gì khác.
Mặc dù đây không phải là tiêu chí số một trong hồ sơ của cầu thủ và Man City sẽ không ký hợp đồng với một ai đó chỉ vì anh ấy đã chơi tốt ở đội bóng của Bielsa. Chưa bao giờ có thông tin Man City quan tâm tới Luke Ayling khi họ tìm kiếm một hậu vệ cánh.
Phillips chủ yếu được biết đến ở vị trí tiền vệ phòng ngự trong sơ đồ 4-1-4-1. Nói một cách dễ hiểu, vai trò của anh tương tự với Rodri đang đảm trách ở Man City. Nhưng ngay cả khi Pep Guardiola trọng dụng Phillips ở khu vực này, vẫn có sự khác biệt trong cách chơi của hai cầu thủ này.
Chẳng hạn như các biểu đồ này hiển thị dữ liệu Smarterscout biểu hiện một số hành động nhất định trên sân ở mùa giải trước, cho thấy lối chơi của Rodri thiên về thực hiện những đường chuyền ngắn (93 trên 99) và giữ bóng ở mức cao (khả năng giữ bóng: 94 trên 99)
Phillips có khả năng cung cấp bóng dài lên phía trên nhiều hơn (chuyền bóng thành công lên phía trước: 81 trên 99), đó là thói quen được hình thành khi anh chơi theo phong cách chuyển trạng thái nhanh dưới thời Bielsa và một vài trận đấu của Jeese Marsch cuối mùa giải trước.
Phillips có cường độ phòng thủ cao hơn một chút so với Rodri, biểu đồ cho thấy cựu tiền vệ Leeds có khả năng đeo bám mục tiêu và thực hiện nhiều hành động phòng ngự, một sự xác nhận về những gì Phllips đã chia sẻ về cách chơi của anh khi còn thi đấu cho Leeds United.
Bản đồ nhiệt của họ cũng cho thấy Phillips có xu hướng lùi sâu nhiều hơn và thường xuyên hỗ trợ các hậu vệ, trong khi Rodri di chuyển linh hoạt hơn, luân chuyển bóng và tham gia vào các cuộc tấn công mỗi khi Man City chiếm ưu thế. Đương nhiên, Man City tấn công nhiều hơn Leeds, nhưng đó là một đặc điểm cho thấy Phillips sẽ phải thay đổi cách chơi cho dù vẫn là một tiền vệ lùi sâu.
Một phương án khác mà Pep có thể thử là sử dụng Phillips ở các vị trí khác nhau. Sẽ là điều đáng ngạc nhiên nếu ông không đưa ra các thử nghiệm với Phillips bởi ông đã làm như vậy với hầu hết các cầu thủ khác của mình.
Phillips có thể sẽ gắn bó với vị trí tiền vệ phòng ngự một thời gian khi Rodri cần nghỉ ngơi, nhưng có thể anh cũng sẽ hợp thành bộ đôi với cầu thủ người Tây Ban Nha và chơi như một số 8, thậm chí sắm vai một trung vệ trong các trận đấu với những đội bóng nhỏ.
Pep đã rất nhiều lần giao cho Fernandinho vị trí ở trung tâm hàng phòng thủ (ngay cả ở thời điểm cầu thủ người Brazil không còn đủ khả năng để hoàn thành nhiệm vụ), bên cạnh đó là Martinez ở Bayern và Javier Mascherano ở Barcelona.
Hãy nhớ rằng, đây là HLV đã cho Yaya Tuoure chơi ở vị trí trung vệ để kèm chặt Cristiano Ronaldo trong trận chung kết Champions League 2009, mặc dù phải thừa nhận rằng đó là giải pháp tình thế bởi các ca chấn thương và treo giò hơn là một lựa chọn mang trính triết lý.
Phillips đã từng chơi ở khu vực đó dưới thời Bielsa, ngay cả khi anh không thực sự dành nhiều thời gian để phòng thủ. Phillips có lẽ không cần chạy nhiều đến thế dưới thời Guardiola, chính vì thế, anh sẽ phải học cách phân phối sức lực.
Tuy nhiên, về lý thuyết, việc chơi cho đội bóng của Bielsa cũng giống như bài tập cường độ cao cho VĐV chạy đường dài: Phillips đã quen với một khối lượng công việc nặng nề, nên ít nhất anh có thể đảm bảo về mặt thể chất trong các trận đấu sắp tới trong màu áo Man City.
Phillips nói: “ Khi tôi chơi cho Leeds, có rất nhiều khoảng trống cần phải được che chắn nhưng với Man City, chúng tôi cầm bóng rất nhiều nên không cần quá bận tâm về việc thu hồi bóng. Tập trung nhiều hơn vào việc cầm bóng và phòng ngự khi cần phải phòng ngự. Mọi chuyện sẽ khác và kỳ lạ , nhưng tôi biết rằng, rõ ràng tôi khá phù hợp với đội bóng và tôi có thể chạy rất nhiều”.
Có thể Phillips cần thêm thời gian để đạt tới phong độ cao nhất, nhưng trong quá khứ tiền vệ này đã chứng tỏ anh có thể làm được những điều phi thường. Thực tế là Bielsa đào tạo thành công Phillips không chỉ nhờ khả năng truyền đạt của ông, mà còn phụ thuộc vào nỗ lực của chính cậu học trò.
Anh đã trở thành một phiên bản khác nhờ khả năng thích nghi với hoàn cảnh và sau một lần thành công, Phillips hoàn toàn có thể thay đổi một lần nữa để đáp ứng mọi yêu cầu của Pep Guardiola.
Ngoài ra, cần nhớ rằng Phillips đã không ít lần dâng cao khi thi đấu cho ĐT Anh dưới thời Gareth Southgate và thể hiện tốt đến mức anh ấy được vinh danh là Cầu thủ xuất sắc nhất của Tam Sư vào năm 2021, khi họ lọt vào trận chung kết EURO 2022.