Phát biểu sau khi đội nhà bị Napoli đánh bại 3 bàn không gỡ ở trận lượt về vòng 1/8 Champions League, HLV Oliver Glasner của Frankfurt khẳng định: “Napoli đang chơi thứ bóng đá đi ngược với truyền thống Italia. Điều đó khiến chúng tôi thực sự bất ngờ!”. Không những vậy, ông Glasner còn mạnh dạn dự đoán rằng, nếu cứ thi đấu với phong độ như hiện giờ, đội bóng của HLV Luciano Spalletti sẽ còn tạo nên nhiều bất ngờ ở Champions League 2022/23.
Vậy Napoli đã làm những gì để bị gọi là đi ngược với truyền thống bóng đá Italia? Để trả lời được câu hỏi này, cần phải ngược dòng thời gian để nhìn lại phong cách thi đấu thường thấy của các đội bóng ở xứ sở mỳ ống.
Bóng đá Italia truyền thống là gì?
Đầu tiên, nhắc đến bóng đá Italia, người ta nghĩ ngay đến “đặc sản” phòng ngự mang tên Catenaccio – có nghĩa là “cái then cửa” – theo tiếng bản địa, với ý nghĩa như một hệ thống phòng ngự có tổ chức tốt và hiệu quả để bảo vệ cầu môn. Cùng với “món thủ” Catenaccio, nói đến bóng đá Italia, người ta nghĩ đến cái nôi sản sinh ra những chuyên gia phòng ngự xuất sắc của bóng đá thế giới như Paolo Maldini, Fabio Cannavaro, Alessandro Nesta, Franco Baresi…
Trong bóng đá truyền thống của người Italia, người ta rất chú trọng đến sự chắc chắn và hiệu quả trong lối chơi. Do vậy, sự gắn kết chặt chẽ, vấn đề kỷ luật, ý thức tuân thủ chiến thuật luôn là yếu tố được các HLV ở xứ sở mỳ ống đặt lên hàng đầu. Người Italia từ trước đến nay thường thi đấu theo kiểu “lấy tĩnh chế động”. Họ phòng ngự chắc chắn, đủng đỉnh quan sát đối thủ trên sân, rồi tùy theo cách chơi của họ mà đưa ra cách xử lý trận đấu.
Do vậy, xem các đội bóng của Italia thi đấu, người hâm mộ luôn có cảm giác thời gian trôi rất chậm, trận đấu thường rất nặng nề và không quá nhiều kịch tính.
Napoli đã phản bóng đá Italia như thế nào?
Theo HLV Glasner của Frankfurt, Napoli của HLV Spalletti đang chơi thứ bóng đá hoàn toàn trái ngược với phong cách trước đây của người Italia. Họ chủ động đá pressing tầm cao và giành quyền kiểm soát thế trận. Họ chủ động tấn công với rất nhiều phương án đa dạng, thậm chí sẵn sàng chuyển sang tấn công tổng lực khi cần thiết. Các cầu thủ trên sân của Napoli đều rất cơ động và đặc biệt rất giỏi thích ứng trong mọi hoàn cảnh. Nghĩa là Napoli không “lấy tĩnh chế động” như các đội bóng trước đây của Italia hay thi đấu. Thay vào đó, họ bắt đối phương phải cuốn theo lối chơi của mình.
Trên thực tế, các học trò của Spalletti có thể đá phòng ngự không kém bất kỳ hệ thống phòng thủ vững chắc nào ở Italia. Bằng chứng là sau 26 vòng đấu, họ là đội ít bị thủng lưới nhất ở Serie A (mới để thua 16 bàn). Nhưng họ không chịu “đứng yên một chỗ”. Các cầu thủ Napoli luôn có tâm thế sẵn sàng lao lên phía trước một cách nhanh chóng nhất mỗi khi có cơ hội để “làm thịt” con mồi. Đó là lý do giải thích tại sao họ đang là đội bóng ghi được nhiều bàn thắng nhất ở Serie A mùa này với 60 pha lập công. Nhìn chung, Napoli bây giờ rất toàn diện.
Không gò bó như phong cách Sarri-ball trước đây dưới thời của HLV Maurizio Sarri, Napoli của Spalletti tấn công rất phóng khoáng, với sự luân chuyển liên tục của các cầu thủ trên sân. Victor Osimhen đang là chân sút số 1 của Napoli ở mùa này với 23 bàn thắng, trong đó có 19 lần sút tung lưới các đối thủ ở Serie A để đang tạm dẫn đầu danh sách “Vua phá lưới”. Nhưng khi cần, anh có thể lui về đá như một tiền vệ kiến tạo (Osimhen đã có 5 lần “dọn cỗ” cho đồng đội ở Serie A mùa này), để tạo cơ hội cho đồng đội.
Vì thế, ngay cả những chuyên gia chạy cánh như Khvicha Kvaratskhelia cũng đang rất hiệu quả với 13 bàn thắng trên mọi mặt trận ở mùa này, hay trường hợp khác là Eljif Elmas (ghi được 6 bàn thắng)…
Thay đổi để thành công
Giám đốc thể thao Cristiano Giuntoli nhớ lại khi các học trò của ông Spalletti đến làm khách trên sân của Frankfurt ở trận lượt đi vòng 1/8 Champions League: “Rất nhiều cầu thủ ra sân với bộ mặt căng thẳng. Nhưng đó cũng là điều hết sức dễ hiểu. Với nhiều cầu thủ hôm đó, mùa giải này mới là lần ra mắt của họ ở Champions League mà thôi”.
Tuy nhiên, Napoli đã đánh bại Frankfurt 2 bàn không gỡ một cách thuyết phục. Đó là trận đấu mà hệ thống phòng ngự của người Đức đã nát vụn trước lối chơi tấn công chủ động và linh hoạt của đội bóng đến từ Italia. Để rồi trong trận lượt về trên sân nhà, Napoli tiếp tục “sỉ nhục” Frankfurt bằng chiến thắng 3-0 để lần đầu tiên trong lịch sử giành quyền vào thi đấu ở vòng tứ kết Champions League. Đó là thành công ngoài mong đợi của thầy trò HLV Spalletti, bất chấp họ có thể tiếp tục tiến xa ở đấu trường danh giá nhất châu Âu mùa này hay không.
Phải nhắc lại rằng, ở Serie A, Napoli cũng đang thi đấu rất xuất sắc. Họ đang dẫn dầu bảng xếp hạng với 18 điểm nhiều hơn đội xếp thứ nhì Inter Milan. Với khoảng cách an toàn đó, xem như thầy trò HLV Spalletti đã “bỏ túi” Scudetto mùa giải 2022/23, dù giải vẫn còn tới 12 vòng đấu.
Napoli lo giữ chân Spalletti
Hợp đồng hiện tại của HLV Luciano Spalletti với Napoli sẽ hết hạn vào tháng 6/2023. Lãnh đạo CLB đang gấp rút đàm phán để giữ chân nhà cầm quân 64 tuổi này. Sau những thành công vang dội với Napoli, Spalletti đang được Newcastle dành sự quan tâm đặc biệt. Đội bóng vùng Đông Bắc nước Anh muốn chiến lược gia người Italia sẽ thay thế ông Eddie Howe ở mùa giải tới.
