Góc chiến thuật: Barcelona của Xavi hướng đến sự linh hoạt

Dù là cầu thủ hay HLV, Xavi đều giữ quan điểm cực đoan về bóng đá. “Tôi không định nghĩa bóng đá có gì khác ngoài việc sở hữu bóng”, cựu tiền vệ người Tây Ban Nha tuyên bố vào năm 2017. Một năm sau, trên đài phát thanh Catalunya, Xavi lặp lại: “Nếu bạn có bóng, bạn sẽ kiểm soát trận đấu”. Hoặc trong một bài trả lời phỏng vấn trên Marca: “Chơi tốt, với tôi, phải là có bóng trong chân. Tôi cảm thấy khốn khổ nếu không có bóng”.

Barca của Xavi chắc chắn sẽ là như vậy, bằng chứng là họ kiểm soát bóng 65% trong cả hai trận gặp Esapnyol (1-0) và Benfica (0-0). Nhưng tới trận gần nhất gặp Villarreal, các học trò của Xavi chỉ cầm bóng 49,6%. Dù thắng 3-1, Xavi vẫn tỏ ý chưa hài lòng: “Barca kiểm soát bóng ít hơn tôi mong đợi. Chúng tôi đang đi đúng hướng nhưng phải cải thiện lối chơi, phải sở hữu bóng nhiều hơn và vượt qua sức ép tốt hơn”.

Sơ đồ linh hoạt

Ở Barcelona, 4-3-3 là sơ đồ huyền thoại. Nhưng giống như Pep Guardiola, Xavi không bó buộc vào 4-3-3 một cách cứng nhắc. Điều quan trọng “hơn cả sơ đồ chiến thuật, là mô hình, ý tưởng chơi bóng”, Xavi từng nhấn mạnh trong lễ ra mắt Barca.

Ở trận gặp Espanyol, Barca khởi đầu thuận lợi với 4-3-3. Nhưng sang hiệp hai, Frenkie de Jong và Sergio Busquets lùi xuống đá rất thấp, trong khi hai hậu vệ cánh dâng rất cao hỗ trợ tấn công. Đội bóng của Xavi gần như đá với 3-2-5 khá giống với những gì Xavi từng làm tại Al Sadd trong hai năm.

Tới trận gặp Benfica, Xavi lại chuyển sang 3-4-3 với Jordi Alba và Yusuf Demir đảm nhiệm hai bên cánh. Bộ ba trung vệ Clement Lenglet, Gerard Pique và Ronald Araujo dâng khá cao trong trận đấu mà Barca dồn ép đối thủ đến từ Bồ Đào Nha. Có thể thấy với Xavi, sơ đồ chỉ là khái niệm tương đối. Vị tân HLV trưởng Barca sẵn sàng điều chỉnh theo từng thời điểm, từng trận đấu. 

Định hướng số 9 ảo

Kể từ khi Messi ra đi, Barca vẫn đi tìm định hướng trong lối chơi. Hàng công của họ hầu như xoay quanh Memphis Depay người sắm vai số 9 ảo. Xavi đang đi một con đường tương tự nhưng khai thác triệt để hơn vai số 9 ảo của cầu thủ người Hà Lan.

Ở trận đấu với Espanyol, Depay thường hút hậu vệ đối phương để tạo điều kiện cho De Jong hay Nico Gonzalez thoát xuống. Phương án tấn công sau lưng hàng thủ đối phương cũng được khai thác triệt để trước Benfica. Có một thống kê đáng chú ý: Barcelona đã dính việt vị tới 15 lần trong hai trận đầu tiên của Xavi, nhiều gấp 4 lần con số trung bình từ đầu mùa giải dưới thời của Ronald Koeman (4 lần/trận).

Trong trận gặp Benfica, thường trực có tới 5 cầu thủ Barcelona trên mặt trận tấn công. Nhưng khác với việc bó vào trung lộ ở trận gặp Espanyol, hai cầu thủ cánh của Barcelona có xu hướng dạt biên nhiều hơn để khoét sâu vào khoảng trống lộ rõ của Benfica. Một tín hiệu cho thấy Barca của Xavi sẽ ứng biến linh hoạt trước những hàng thủ được tổ chức khác nhau.

Phòng thủ chưa ổn

Barca của Xavi mới thủng lưới duy nhất 1 bàn sau 3 trận. Nhưng không khó để nhận ra hàng thủ vẫn tồn tại nhiều sơ hở. Ở trận gặp Espanyol, hai hậu vệ Mingueza và Pique dễ bị thua thiệt trong các pha đua tốc độ. Ngoài ra những pha lên bóng trực diện từ hàng tiền vệ của Barca cũng tiềm ẩn rủi ro nếu bị mất bóng, do khả năng chống phản công chưa tốt của các tiền vệ. 

Bàn thua trước Villarreal tố cáo sự chủ quan ở nhiều vị trí khi đối phương thoải mái phối hợp dứt điểm trước vòng 16m50. Villarreal là đối thủ mạnh nhất mà Xavi gặp phải từ khi lên làm HLV trưởng, và ông thừa nhận “Barca chưa chuẩn bị kỹ lưỡng trước những đối thủ đẳng cấp như Villarreal”.

Chưa thể có hình thù rõ ràng về Barca của Xavi, nhưng ít nhất là được tổ chức tốt hơn thời Koeman. Đó là một đội bóng ứng biến linh hoạt hơn và được nhào nặn bởi một HLV hiểu Barca hơn bất kỳ ai.