Quan hệ giữa Pháp và Tây Ban Nha khá tốt kể từ khi họ giải tỏa hiểu lầm về việc Napoléon Bonaparte băng qua dãy núi Pyrenees, chiếm được Barcelona và thay thế quyền cai trị của nhà vua Tây Ban Nha bằng thân vương Joseph Bonaparte. Điều đó đã châm ngòi cho 5 năm chiến tranh nhưng đó là 200 năm trước và mọi thứ dường như đã qua rồi.
Song đó là trước khi Kylian Mbappe quyết định từ chối lời đề nghị từ Real Madrid, thay vào đó chọn ở lại với Paris Saint-German. Tiền đạo 23 tuổi này đã rất hối lỗi về việc làm buồn lòng những người đã hy vọng được thấy anh ấy thi đấu ở Tây Ban Nha nhưng do bởi anh muốn giúp PSG thoả giấc mô vô địch Champions League.
Như thế là đủ công bằng, phải không? Sai, rất sai, theo chủ tịch La Liga Javier Tebas, một luật sư 59 tuổi, quyết định của Mbappe là “một sự xúc phạm bóng đá” và hành vi của PSG là “tai tiếng”. Ông ta cũng đe dọa sẽ khiếu nại chính thức với EU, “cơ quan hành chính và tài chính” của Pháp và UEFA.
Một vài ngày sau, chủ tịch của LĐBĐ Pháp (Ligue de Football Professionnel) Vincent Labrune đã phản ứng bằng hai công văn: một gửi đến Tebas yêu cầu ông này làm một việc, và một cho chủ tịch UEFA Aleksander Ceferin nói rằng ông ta có lý lẽ của mình.
Bây giờ, nhiều người sẽ cảm thấy tình huống này nhang nhác cảm nhận của cựu ngoại trưởng Hoa Kỳ Henry Kissinger về Chiến tranh Iran – Iraq: “Thật tiếc là cả hai bên đều không thể thua”. Nhưng bóng đá thì không như vậy, phải có người thắng trên chấm phạt đền. Việc của chúng ta là hãy xem xét luận điểm của cả 2 phía.
TEBAS: PSG KHÔNG THỂ GIỮ MBAPPE
Mực thậm chí còn chưa khô trên tờ hợp đồng mới của ngôi sao người Pháp tại PSG khi La Liga đưa ra một tuyên bố giống như hàng tá dòng tweet khét tiếng của Tebas. “La Liga muốn tuyên bố rằng loại thỏa thuận này đã tấn công sự ổn định kinh tế của bóng đá châu Âu, gây rủi ro cho hàng trăm nghìn việc làm và tính toàn vẹn của môn thể thao này, không chỉ ở các giải đấu châu Âu, mà còn ở các giải đấu quốc nội”.
Hàng trăm nghìn việc làm? Ô la la.
“Thật là tai tiếng khi một CLB như PSG, mùa trước đã báo cáo khoản lỗ hơn 220 triệu euro, sau khi tích lũy khoản lỗ hơn 700 triệu euro từ các mùa giải trước (trong khi báo cáo thu nhập tài trợ ở mức đáng ngờ), với một đội hình có giá khoảng 650 triệu euro cho mùa giải này, có thể chốt một thỏa thuận như vậy, trong khi những CLB có đủ khả năng chi trả việc thuê cầu thủ sẽ không thể ký hợp đồng với Mbappe”.
Có rất nhiều điều xảy ra trong dòng tweet đó. Đầu tiên, đúng là PSG đã báo lỗ cho mùa giải 2020/21 là 225 triệu euro, sau đó là khoản lỗ 125 triệu euro một năm trước đó. Vì vậy, con số 350 triệu euro (gần 300 triệu bảng) đã xuất hiện trong 2 năm.
Cũng đúng khi Tebas gọi là “chi phí đội hình” của PSG – tất cả các khoản chi, bao gồm cả chuyển nhượng, cho các cầu thủ, HLV và nhân viên hỗ trợ của đội một, cũng như tiền chi cho đội dự bị và học viện – lên tới khoảng 650 triệu euro. Tổng hóa đơn lương 503 triệu euro của PSG là cao nhất ở châu Âu, cao hơn 102 triệu euro so với Man City và 131 triệu euro so với Real Madrid.
Nhưng con số về khoản lỗ lũy kế hơn 700 triệu euro khó có được, chắc chắn là vì PSG đã được Qatar Sports Investments, một công ty con của quỹ đầu tư có chủ quyền của quốc gia vùng Vịnh, mua lại vào năm 2011. Trên thực tế, giữa năm 2015 và 2019, họ đã thực hiện điều này. Lợi nhuận trong 4/5 mùa giải, với lợi nhuận tích lũy trong thời gian 5 năm là 76 triệu euro.
Bây giờ, đúng là doanh thu của PSG đã được chuyển đổi dưới quyền sở hữu của Qatar – doanh thu 570 triệu euro của họ vào năm 2021 cao hơn 5,5 lần so với năm 2011 – và các nhà tài trợ Qatar đã đóng một vai trò gây tranh cãi trong câu chuyện thành công đó.
Chúng ta sẽ quay lại vấn đề đó, nhưng hiện tại, cần phải chỉ ra rằng các nhà tài trợ cá nhân lớn nhất của CLB hiện là một thương hiệu đồ thể thao của Mỹ và một chuỗi khách sạn của Pháp. Nhưng quan trọng hơn đối với lập luận của Tebas, có vẻ như PSG không có nguy cơ vi phạm luật Công bằng Tài chính của UEFA. Theo các quy định hiện hành, có hiệu lực cho đến năm sau khi chúng được thay thế bằng thứ gì đó chủ động hơn nhưng ít gây hại hơn, các CLB được phép lỗ tới 30 triệu euro trong thời gian 3 năm.
Tuy nhiên, các CLB có thể trừ các chi phí khác nhau từ tính toán FFP của họ, chẳng hạn như tiền chi cho phát triển bóng đá trẻ, cơ sở hạ tầng và đội bóng nữ. PSG cũng có một đội bóng ném và một đội judo. Họ cũng có thể loại bỏ mọi tổn thất do COVID-19 trực tiếp gây ra, trong trường hợp của PSG là 150 triệu euro, và coi 2 mùa giải bị ảnh hưởng bởi đại dịch là một kỳ kế toán 24 tháng, tính trung bình số tổn thất của cả hai mùa.
Nếu 150 triệu euro nghe có vẻ là một số tiền đáng kể đối với một CLB không phải lúc nào cũng bán hết vé của SVĐ 48.000 chỗ ngồi của mình, chúng ta phải nhớ Ligue 1 là giải đấu duy nhất trong số 5 giải đấu lớn của châu Âu không kết thúc mùa giải 2019/20, điều khiến các CLB mất toi 400 triệu euro doanh thu phát sóng.
Đòn đau đó đã được cộng thêm vào mùa giải tiếp theo khi đối tác phát sóng mới của giải đấu là Mediapro xé hợp đồng trị giá 1,15 tỷ euro sau khi mùa 2020/21 thi đấu được 3 tháng. Quả bóng bản quyền truyền hình nằm gọn trong chân của Canal +. Kết quả là một cú đánh khác làm mất thêm 400 triệu euro doanh thu dự kiến. Ligue 1 hiện có một đối tác mới khác là Amazon nhưng con số không béo bở như Mediapro đã hứa.
Kết quả của việc này là PSG có thể xóa sạch 150 triệu euro từ khoản lỗ 350 triệu euro đó trong hai năm, chia đều cho các năm 2020 và 2021, sau đó thực hiện tất cả các khoản khấu trừ thông thường. Nhà vô địch nước Pháp sẽ thoải mái đáp ứng giới hạn chi tiêu của UEFA trong 2 mùa giải qua. Như thế, những con số trong năm 2021 không bao gồm tất cả những tân binh đến vào mùa hè năm ngoái: Gianluigi Donnarumma, Achraf Hakimi, Lionel Messi, Sergio Ramos và Georginio Wijnaldum.
Song bất chấp sự trở lại của NHM và thành tích thương mại của PSG, doanh thu năm 2022 dự kiến sẽ chứng kiến một khoản lỗ khoảng 100 triệu euro khác. Chủ tịch Nasser Al-Khelaifi tự tin rằng CLB đã làm đúng nhưng không phải ngẫu nhiên mà PSG đã nói lời chia tay với Angel Di Maria trong cùng tuần mà họ tái ký hợp đồng với Mbappe. Cầu thủ chạy cánh người Argentina sẽ không phải là người có thu nhập cao duy nhất rời Parcs des Princes vào mùa hè này.
Vì vậy, cho dù Mbappe đang hưởng mức lương khoảng 40 triệu euro hay 50 triệu euro một năm, PSG rất hài lòng với vụ tái ký hợp đồng. Khoản phí được báo cáo khoảng 150 triệu euro sẽ được khấu hao hoặc trải đều trong 3 năm hợp đồng của Mbappe giống như phí chuyển nhượng. Điều này có nghĩa là bất kỳ tổn thất nào từ bây giờ đến năm 2025 là đủ nhỏ để khiến UEFA phải bận tâm.
Sự vụ này nghe có vẻ không giống mục đích của luật Công bằng Tài chính nhưng PSG do Qatar hậu thuẫn có đủ khả năng biến Mbappe trở thành cầu thủ được trả lương cao nhất thế giới; đồng thời vẫn sử dụng Messi và Neymar – 2 ngôi sao chắc chắn đứng thứ hai và thứ ba trong danh sách nhận lương cao.
TEBAS: REAL MADRID CÓ THỂ MUA ĐƯỢC MBAPPE
Real Madrid đã đề nghị với Mbappe khá nhiều điều khoản tương tự. Tài chính để thực hiện đến từ việc bán các cầu thủ trẻ hoặc giải tán các ngôi sao già đang hưởng lương cao. Sau tất cả, họ đã kiếm được nhiều hơn 50 triệu bảng so với PSG ở mùa giải trước và có thể mong đợi vào việc kiếm nhiều hơn sau khi sân Bernabeu được mở rộng và cải tạo vào mùa giải tới. Họ cũng là nhà vô địch La Liga, đồng thời vừa đoạt Cúp Bạc Champions League lần thứ 14 ngay ở Paris.
Đúng, Real rất vĩ đại, giàu có và thành công. Họ đã sẵn sàng để sở hữu Mbappe. Nhưng cuộc chiến này đúng là đạo đức giả bởi 2 CLB này chính là 2 con mèo béo nhất trong thế giới bóng đá.
Trong bức thư gửi Tebas, chủ tịch LFP bày tỏ sự không đồng tình với các ngôn từ tấn công của đối thủ “trong điều kiện mạnh mẽ nhất có thể” và chỉ ra chúng không phù hợp như thế nào, vì thực tế Tebas là chủ tịch của European League, cơ quan đại diện cho lợi ích của các giải đấu ở châu lục, một vị trí mang lại cho Tebas một ghế trong ủy ban điều hành của UEFA. Sau đó, ông đề cập đến “bản chất thực tế” của lá thư hay tuyên bố hay dòng tweet của Tebas, mà ông lưu ý là “khó theo dõi”.
Labrune viết: “Các cuộc tấn công của ngài vào Ligue 1, PSG và Kylian Mbappe dựa trên cách giải thích của riêng ngài về sự thiếu bền vững tài chính và sự mất cân bằng cạnh tranh, mà ngài liên tục gán cho Ligue 1 và một trong những CLB của chúng tôi”.
Sau đó, Labrune chỉ ra rằng Barcelona và Real Madrid đã phá kỷ lục chuyển nhượng thế giới sáu lần trong một thập kỷ qua. Ông lưu ý, Real cũng có 2 trong số những người có thu nhập cao nhất sân cỏ là Gareth Bale và Eden Hazard chỉ được làm nóng băng ghế dự bị ở trận chung kết với Liverpool. Trong khi đó, Barcelona có khoản nợ hơn 1,5 tỷ euro.
Gã khổng lồ xứ Catalan đã mất 555 triệu euro vào năm ngoái nhưng không có khả năng mua Mbappe trong vài năm tới. Vì vậy, Labrune có lẽ cảm thấy mình không cần thiết phải đưa ra quan điểm này để có thêm địch thủ.
Tuy nhiên, ông đã giáng một đòn ngầm khác khi nhắc Tebas về phán quyết của Tòa án Công lý châu Âu năm ngoái rằng Barcelona, Real Madrid, Athletic Bilbao và Osasuna đều hưởng lợi từ viện trợ bất hợp pháp của nhà nước trong hơn 20 năm qua. Điều này liên quan đến việc các quan chức Tây Ban Nha có lợi ích nhóm đã coi các CLB là tổ chức phi lợi nhuận, nên đã giúp họ có lợi thế về thuế so với các đối thủ.
Các khoản hoàn trả đã được giới hạn ở mức 5 triệu euro, vốn không phải là số tiền đe doạ khả năng phá sản, nhưng Real Madrid đặc biệt nhạy cảm với những cáo buộc về viện trợ của nhà nước trong cuộc tranh cãi trước đó về thỏa thuận bất động sản mà họ đã thực hiện vào năm 1998. Đó là khi họ bán sân tập cũ của mình cho hội đồng thành phố Madrid để đổi lấy tiền mặt và đất đai ở những nơi khác trong thành phố, một số được sử dụng để xây sân tập mới và một số thì họ đã bán.
Chủ tịch Florentino Perez đã sử dụng số tiền thu được cho làn sóng Galacticos đầu tiên với Luis Figo và Zinedine Zidane. Sau đó, thành phố không sở hữu tất cả đất đai mà họ đã giao cho CLB – một sai lầm không thể giải thích được. Nhưng không sao cả, vì họ đã lấy lại và bồi thường cho Real bằng các lô đất khác nhau xung quanh sân Bernabeu, tạo điều kiện cho CLB triển khai kế hoạch cải tạo vừa hoàn thành.
Rõ ràng là khi chứng kiến tất cả những điều trên, chắc chắn nhiều người muốn khẳng định rằng Real Madrid là CLB lớn đầu tiên ở châu Âu được nhà nước hậu thuẫn chứ không phải PSG hay Man City. Real Madrid ra sức phủ nhận điều này nhưng rõ ràng Labrune có lý.
TEBAS: KHOẢN ĐẦU TƯ BẤT KHẢ THI CỦA PSG ĐE DOẠ TÍNH TOÀN VẸN CỦA BÓNG ĐÁ PHÁP & CHÂU ÂU
Tebas không đưa ra bất kỳ bằng chứng nào để chứng minh cho tuyên bố này nhưng lá thư của Labrune đưa ra nhiều điểm có vẻ trái ngược với ý kiến cho rằng PSG là một thế lực thống trị ở châu Âu. Đến giờ, CLB này mới có 2 danh hiệu châu Âu: Cúp C2 1996 và Cúp Intertoto 2001.
Labrune viết: “Liên quan đến cạnh tranh công bằng, vị trí của ngài rõ ràng thiếu sự gắn kết hoặc tự nhận thức. Trong những năm gần đây, Barcelona và Real Madrid đã giành được 7 danh hiệu trong số 9 trận chung kết Champions League liên tiếp. Trong 18 năm, chỉ có 3 CLB vô địch La Liga, trong đó có 16 năm La Liga thuộc về Barca và Real.
Trong thời điểm đó, 7 CLB khác nhau tại Ligue 1 đã vô địch giải đấu, trong khi ở Đức, Bayern Munich đã vô địch Bundesliga 10 năm liên tiếp. Tuy nhiên, sự ác ý và các cuộc tấn công của ngài vẫn liên tục nhằm vào giải đấu của chúng tôi”.
Vâng, đây là những quan điểm hay nhưng chúng ta không thể không nghĩ rằng Labrune không kể toàn bộ câu chuyện. Ví dụ, trước khi được Qatar mua lại, PSG đã giành được 2 danh hiệu Ligue 1. Nhưng kể từ năm 2011, họ đã giành được 8 trong số 10 chức vô địch, và về nhì 2 lần. Họ cũng đã giành được 5 Cúp Quốc gia và 6 Cúp Liên đoàn cúp này bị hủy bỏ vào năm 2020.
PSG cũng đã vô địch Ligue 1 mùa này với 15 điểm nhiều hơn đội Á quân. Điều này không có gì đáng ngạc nhiên khi chúng ta nhớ rằng hóa đơn tiền lương của họ lớn gấp 4 lần so với Lyon, đội chi nhiều thứ hai. Tuy nhiên, Labrune tiếp tục ghi điểm bằng luận điệu tiếp theo của mình.
“Hẳn ngài vẫn chưa quên, thứ tạo ra sự mất cân bằng cạnh tranh nhất chính là giải European Super League, vốn được thành lập và vẫn được duy trì bởi 2 CLB ở giải đấu của ngài”. Ông không cần gọi tên ra nhưng tất cả chúng ta đều biết 2 CLB này là ai. Hai CLB đó đã có tổng cộng 37 danh hiệu châu Âu, trong khi PSG chỉ có 2.
TEBAS: PSG VI PHẠM TRƯỚC
“Trong quá khứ, La Liga đã khiếu nại với UEFA vì PSG không tuân thủ luật Công bằng Tài chính. Những khiếu nại này đã thành công và UEFA đã xử phạt CLB, trong khi Tòa án Trọng tài Thể thao (CAS), trong một quyết định kỳ lạ, đã đảo ngược các biện pháp trừng phạt”, chủ tịch của La Liga lưu ý. Được rồi, thử thách đi bằng hai chân này có hai phần, hãy gọi chúng là chân phải và chân trái.
Bàn chân phải liên quan đến hợp đồng tài trợ 5 năm, trị giá 1 tỷ euro mà PSG đã đồng ý với Cơ quan Du lịch Qatar (QTA) vào năm 2012, bao gồm khoản thanh toán hồi tố cho mùa giải 2011/12. Cú đánh gió này đã xóa sổ khoản lỗ khổng lồ của CLB trong vài năm đầu tiên dưới quyền sở hữu của người Qatar.
Tuy nhiên, UEFA, do La Liga và các cộng sự thúc giục, đã phán quyết rằng thương vụ này vượt quá giá trị thị trường và giảm một nửa giá trị cho các mục đích FFP vào đầu năm 2014. Điều này có nghĩa là PSG đã vi phạm luật FFP trong mùa giải đó và họ bị phạt 60 triệu euro, đồng thời hạn chế khả năng chi tiêu của họ. Man City cũng đã bị tuyên phạt tương tự.
Cái chân trái liên quan đến những gì đã xảy ra vào tháng 8/2017, khi PSG câu trộm Neymar từ Barcelona bằng cách kích hoạt điều khoản giải phóng trị giá 222 triệu euro trong hợp đồng của cầu thủ người Brazil và ký hợp đồng với Mbappe khi đó 18 tuổi từ Monaco sau đó 1 tháng. Ban đầu là một hợp đồng cho mượn một mùa giải, nhưng có tùy chọn 180 triệu euro để mua.
Màn ảo thuật này đã khiến tất giới bóng đá châu Âu phải gãi đầu không biết họ đã thực hiện nó như thế nào, và UEFA ngay lập tức mở một cuộc điều tra. Tebas đã nhắc lại về cuộc điều tra này bằng cách nói “Chúng ta đã bắt quả tang họ đi đái trong bể bơi”. Dòng tweet này tuyệt vời nhưng hơi vội vàng.
Vào tháng 6/2018, cơ quan giám sát FFP của UEFA đã tuyên bố PSG không vi phạm FFP nhưng một lần nữa yêu cầu 3 nhà tài trợ lớn của CLB ở Qatar là QTA, Ngân hàng Quốc gia Qatar và công ty viễn thông Qatar Ooredoo đã đến lúc phải minh bạch mối quan hệ tài trợ. Nhưng 3 tháng sau, vào tháng 9, UEFA thông báo sẽ mở lại cuộc điều tra. Có ai đó đã thì thầm điều gì vào tai của họ?
PSG đã nhanh chóng kháng cáo lên CAS, yêu cầu UEFA đình chỉ án phạt mới lên CLB. Vào tháng 3/2019, tòa án Thể thao (CAS) đã đưa ra “quyết định kỳ lạ”, tuyên bố UEFA phải thực hiện phán quyết đưa ra hồi tháng 6/2018 và đó là phán quyết cuối cùng. Trong năm đó, PSG đã đạt được các mục tiêu bán cầu thủ đó và đổi nhà tài trợ chính QTA thành Accor ở vị trí mặt trước của áo đấu.
LABRUNE: TEBAS BÔI NHỌ CÁC CẦU THỦ VÌ HỌ CHỌN CHƠI Ở PHÁP
“Khi Lionel Messi, Sergio Ramos và những người khác rời giải đấu của ngài vào năm ngoái, thay vì thừa nhận sự vĩ đại của họ, điều mà ngài nên làm vài tuần trước khi họ rời đi, thì ngài đã nhận xét về tuổi của họ và nói rằng giải đấu của chúng tôi giống như một giải đấu của những huyền thoại hết thời.
Bây giờ những lời bôi nhọ thiếu tôn trọng của ngài dường như đang hướng tới Kylian Mbappe, cầu thủ được công nhận rộng rãi là một trong những cầu thủ vĩ đại nhất thế giới và chỉ đơn giản là bởi cậu ta không tham gia giải đấu của ngài”, Labrune viết như thế.
Công bằng mà nói với Tebas, ông ta đã cẩn thận không chỉ trích cá nhân Mbappe mà để điều đó cho CĐV của Real trên các phương tiện truyền thông Tây Ban Nha. Bản thân Mbappe đã ngoại giao khéo léo khi xin lỗi Real Madrid vì đã không đến được Bernabeu. Nhưng ông chủ của La Liga đã tung những hashtag “# ám ảnh” trong những dòng tweet tấn công những đối thủ Pháp.
Phát biểu trong cuộc họp báo công bố bản hợp đồng vào tuần trước, chủ tịch Nasser Al-Khelaifi cho biết: “Những gì mà ông chủ tịch La Liga nói không khiến tôi quan tâm. Ông ta có thể sợ rằng Ligue 1 tốt hơn La Liga. Giải đấu này không còn như trước đây nữa”.
Với chiến thắng của Real trước Liverpool, rõ ràng, Nasser đã sai về việc Ligue 1 tốt hơn La Liga bởi La Liga vẫn đánh bại Ligue 1 về mọi chỉ số tài chính, hiệu suất và mức độ phổ biến. Nhưng ông ta đã nói đúng rằng La Liga không còn là “như những gì nó đã từng”.
Nó không còn là mảnh đất của những ngôi sao lớn nhất thế giới và đã mất vị trí dẫn đầu trong BXH quốc gia của UEFA vào tay Premier League. Điều này chỉ đơn giản là do tính chất chu kỳ của thể thao (TBN đã giành được 3 danh hiệu quốc tế liên tiếp từ năm 2008 đến 2012, gồm 2 EURO và 1 World Cup, nhưng đã đi xuống dần kể từ đó). Mặt khác là do Premier League đã vượt qua đại dịch tốt hơn mọi giải đấu khác.
Nhờ vào túi tiền của các chủ sở hữu, PSG cũng đối phó khá tốt. Nhưng Ligue 1 không thường xuyên săn đuổi những tên tuổi lớn nhất của La Liga như cách PSG đã và đang làm. Messi, Neymar và Ramos cũng chỉ đến Paris, không phải Lille, Lyon hay Marseille. Ở màn đấu lý này, cả hai đều không thắng hay thua.
Vấn đề rốt ráo là gì? Một cầu thủ trẻ xuất sắc đã thay đổi ý định về việc chuyển từ CLB rất giàu có này sang CLB rất giàu có khác. Anh ta đã làm như vậy bởi vì CLB đang khoác áo là đội bóng cùng xứ sở và họ đã cho anh ấy tất cả những gì anh và gia đình yêu cầu về chế độ đãi ngộ và sự tôn trọng. Mbappe là nhân tố quan trọng nhất của PSG, có tiếng nói lớn nhất.
Đây rõ ràng là một sự thất vọng đối với Real Madrid, vì họ không thể câu được con cá lớn nhất bằng danh tiếng của mình. Điều này sẽ làm ảnh hưởng đến việc Real thu hút những ngôi sao lớn khác bây giờ và trong tương lai. Nó cho thấy, không phải Real cứ muốn ai là có.
Trong vụ này, Tebas đã đưa ra những luận điểm hữu ích về các CLB được nhà nước hậu thuẫn và mối nguy hiểm của việc chi tiêu không kiểm soát. Tuy nhiên, ông ta quên rằng chính Real và Barca mới là CLB lớn được hậu thuẫn đầu tiên. Tuy nhiên, Labrune cũng không phải là người thích hợp nhất để phân tích điều này bởi Ligue 1 và PSG còn có quá nhiều vấn đề.
