Marnix Kolder phải mất một tiếng rưỡi để đi quãng đường dài tới 87 dặm từ nhà của anh ở Westerlee gần Groningen để tới trại huấn luyện ở Deventer, và sẽ mất thêm một tiếng rưỡi nữa để trở về. Khi gia nhập đội bóng hạng hai Go Ahead Eagles của Hà Lan, Kolder đã tự nhủ rằng mình sẽ chỉ ở đó nhiều nhất là hai năm.
Vào đầu mùa giải thứ hai, một ngày nọ Koldder có vấn đề đặc biệt nan giải. Vợ anh phải nhập viện và anh muốn đi thăm. Go Ahead cũng vừa đá một trận vào ngày hôm trước, vậy nên buổi tập hôm đó cũng sẽ khá nhẹ nhàng. Anh kể lại: “Đó chỉ là một buổi tập bình thường, tôi nghĩ nó không quá quan trọng.”
Vậy là Kolder gõ cửa văn phòng tân HLV và hỏi liệu chỉ một lần này thôi, anh có thể nghỉ tập hay không. Erik ten Hag giơ ngón tay lên và nói: “Marnix, mọi buổi huấn luyện đều quan trọng khi anh làm việc với tôi.” Kolder sẽ phải đến sân tập như mọi cầu thủ khác. Và đó là khi anh biết người thầy mới của mình là kiểu người như thế nào.
Khi ấy, Ten Hag chỉ mới bắt đầu sự nghiệp huấn luyện của mình. Còn rất lâu nữa ông mới trở thành cái tên được săn đón hàng đầu ở bóng đá châu Âu và “nghiêm khắc” là từ đầu tiên xuất hiện trong đầu của những cầu thủ từng chơi bóng dưới quyền của ông vào những ngày đầu tiên đó.
“Ten Hag là một HLV nghiêm túc, biết rõ bản thân muốn gì và luôn muốn kiểm soát mọi thứ. Tất cả phải chuẩn chỉ, không thêm bớt, cắt xén gì dù chỉ một inch”, Kolder, người hiện nay 41 tuổi và vẫn đang chơi cho Oud Zwart Wit ở Groningen nói.
Sjoerd Overgoor, tiền vệ chủ lực của Go Ahead kể lại việc anh và các đồng đội được yêu cầu hoàn thành một vòng chạy qua khu rừng địa phương trong 2 phút. “Để tạo ấn tượng, chúng tôi đã cố gắng làm được điều đó trong 1 phút 50 giây. Thế nhưng, Ten Hag đã nói thế này: Nếu tôi nói 2 phút thì đó không phải là 2 phút 10 giây hay 1 phút 50 giây. Chính xác là 2 phút”.
Ten Hag đã kết thúc sự nghiệp thi đấu của mình ở Twente một thập kỷ trước đó để đảm nhận vai trò giám sát học viện của câu lạc bộ cùng với Heracles Almelo. Thành tích ấn tượng trong việc phát triển tài năng của các cầu thủ trẻ đã giúp ông góp mặt trong BHL đội một của Twente và trong một thời gian ngắn ông đã làm trợ lý cả mùa giải cho Steve McClaren trước khi vô địch Eredivisie trong vai trò HLV trưởng.
Ten Hag từng được Fred Rutten dìu dắt ở Twente. Ông cũng đã làm việc dưới trướng Rutten ở PSV vào năm 2009. Mặc dù chỉ có được những thành công khiêm tốn trong suốt hai mùa giải làm trợ lý cho Rutten, Ten Hag vẫn nổi lên như một trong những HLV trẻ sáng giá của bóng đá Hà Lan.
Khi bộ đôi này rời PSV trước khi mùa giải 2011-12 kết thúc, Ten Hag đã nhận được lời mời tự một số CLB hạng hai. Ông đã lựa chọn Go Ahead và những phương pháp của Ten Hag nhanh chóng thuyết phục được các cầu thủ rằng họ đang được làm việc với một huấn luyện viên trưởng tài năng.
“Luôn có những ý tưởng đằng sau mỗi buổi tập,” Kolder, đội trưởng của Go Ahead vào thời điểm đó, nói. “Ông ấy khiến mọi cầu thủ trở nên tốt hơn, cả về chiến thuật lẫn sức bền. Erik luôn chuẩn bị cho mọi đối thủ và để ý đến từng chi tiết”.
Overgoor kể: “Mỗi buổi sáng, ông ta đều đến sân để xem cỏ đã đủ cao hay chưa, và sự chú ý khắt khe đến từng thứ nhỏ nhặt này là có chủ ý. Điều đó tạo nên một phong cách chơi bóng có cấu trúc, về việc tuân theo các khuôn mẫu, ghi nhớ các chuyển động và đổ mồ hôi cho những việc nhỏ bé”.
Một trong những bài tập Ten Hag thường xuyên cho các cầu thủ tập luyện trong giai đoạn tiền mùa giải có nét tương tự như bài tập “chơi bóng vô hình” trứ danh của Arrigo Sacchi, ngoại trừ việc các trận đấu 11 vs 0 này nhằm luyện tập, hoàn thiện hình dáng và hình dạng khối tấn công.
Overgoor thừa nhận: “Nó thực sự rất nhàm chán, nhưng ông ấy muốn chúng tôi tập trung và cố gắng hết lần này đến lần khác. Cứ như vậy, sau nhiều giờ trên sân tập, các cầu thủ gần như lặp đi lặp lại các động tác một cách tự động. Khi tôi có bóng, Marnix sẽ biết chính xác mình phải làm gì. Tiền đạo trái sẽ biết phải làm gì. Sau vài tháng thì chúng tôi đã nắm rõ được nó. Đây là những gì chúng tôi cần phải thực hiện. Đây là cách chơi mà Erik muốn và chúng tôi sẽ chơi như vậy.”
Cũng chính điều này sẽ làm cho những điều chỉnh trong trận đấu và cách phản ứng với các thất bại trở nên dễ dàng hơn. “Nếu hiệp một chúng tôi gặp khó khăn, có thể ông ấy sẽ thay đổi điều gì đó, đơn giản như: Cậu hãy dạt sang trái năm mét nữa và vấn đề đã được giải quyết. Nó thật quá dễ dàng, vậy mà chúng tôi đã không nhận ra. HLV giúp xoay chuyển tình thế và trong hiệp hai, chúng tôi sẽ chơi tốt hơn đối thủ”.
Phong cách thi đấu thực tế của Go Ahead là sự tổng hòa bởi sự đối lập và lối đá “vội vã” đặc trưng của giải hạng Nhì Hà Lan. Cả Kolder và Overgoor đều có thể nhận thấy sự khác biệt trong phong cách của Ten Hag trước đó và bây giờ do các cầu thủ của Ajax hiện nay có chất lượng cao hơn nhưng về cơ bản, Ten Hag vẫn duy trì những nguyên tắc cốt lõi và không ngừng tiến bộ.
Kolder nói: “Ông ấy tin rằng đá bóng là để chiến thắng. Ông ấy muốn chơi bóng ngắn. Khi bị đối thủ dồn ép, chúng ta sẽ chơi một kèm một. Nói không với bóng dài. Đó thực sự là triết lý của Ajax với những đường chuyền ngắn trên mặt cỏ”. Mặc dù vậy, những đường chuyền này không bao giờ là dễ đoán trước.
Overgoor chia sẻ: “Luôn luôn nhận bóng theo đường chéo, vì đó là cách thuận lợi nhất. Cơ thể mở rộng và bạn sẽ có cảm quan không gian tốt hơn. Đây là những điều đơn giản nhưng tôi chưa bao giờ nghĩ về nó. Tôi luôn thích những đường bóng thẳng. Nhưng nếu tôi xoay người đi một chút, tôi nhìn thấy nhiều không gian hơn ở phía trước. Những chi tiết nhỏ này giúp tôi chơi bóng hiệu quả hơn rất nhiều.”
Tuy nhiên, phải mất thời gian để một số điều chỉnh trở nên hiệu quả và mùa giải duy nhất của Ten Hag tại Go Ahead không phải là một thành công rực rỡ. Những kết quả thất thường, thắng rồi thua, các cầu thủ không phải ai cũng thích nghi được với giáo án đặc biệt và không khi nào trong suốt mùa giải, chuỗi thắng của họ nhiều hơn con số hai trận liên tiếp.
Có những lúc Overgoor đã tự hỏi liệu mình có phù hợp với phong cách đó hay không. “Trong 5 hoặc 6 tuần đầu tiên trước mùa giải, tôi đã nghĩ rằng HLV ghét tôi. Ông ta liên tục hét vào mặt tôi rằng tôi đã làm sai điều gì đó, tôi phải làm nhiều hơn, nhiều hơn nữa.” Nó nặng nề đến mức mà anh ấy cảm thấy phải ngồi lại với HLV của mình để nói ra những khác biệt giữa họ. Sau cuộc trò chuyện, trong tâm trí Overgoor xuất hiện tham vọng trở thành một cầu thủ hàng đầu.
Ten Hag đã nói gì? “Cậu là kiểu cầu thủ có thể hài lòng với 80% phong độ nhưng tôi chắc chắn nếu tôi khiến cậu tức giận hoặc hung hăng hơn, 80% đó sẽ trở thành 100% hoặc thậm chí là 110%. Kể từ đó, mỗi khi ông ấy hét lên, tôi biết tôi phải làm nhiều hơn vì ông ấy mong đợi nhiều hơn ở tôi. Nếu HLV không thay đổi suy nghĩ của tôi, có lẽ tôi chỉ là một cầu thủ hạng bét”.
Go Ahead kết thúc mùa giải ở vị trí thứ sáu và đủ điều kiện tham dự vòng play-off hầu như không được coi là một kỳ tích phi thường – hơn một nửa đội bóng của giải đấu đã làm được điều đó – nhưng mọi thứ đã diễn ra vào giai đoạn cuối của mùa giải. Ba trận thắng, một trong số đó là trước câu lạc bộ hàng đầu Venlo đã đưa Go Ahead trở lại Eredivisie lần đầu tiên sau 17 năm.
Kolder từ lâu đã không còn lo lắng về việc di chuyển đến sân tập. Anh nói: “Tôi muốn lên xe với niềm vui. Dưới thời Erik, tôi nhận ra cần phải nghiêm túc với bóng đá chuyên nghiệp. Ông đã cho tôi những thứ cần thiết để giành chiến thắng trong các trận đấu và chơi thứ bóng đá chất lượng, tinh thần trách nhiệm và luôn chuẩn bị cho mọi thứ”.
Với niềm phấn khởi lớn lao, Kolder đã ký với đội bóng một hợp đồng mới với thời hạn hai năm. Vấn đề duy nhất? Ten Hag sẽ ra đi. “Tôi đã gọi cho ông ấy 20 lần để thuyết phục nhưng ông không chịu ở lại,” Kolder cho biết thêm. Huấn luyện Bayern Munich II, đến Säbener Strasse vào cùng mùa hè với Pep Guardiola, là một cơ hội quá khó để từ chối ngay cả khi nó có nghĩa là từ bỏ giải đấu hàng đầu Hà Lan để đến với giải hạng Tư của Đức.
Sau 2 năm ở Bayern và một nửa mùa giải giúp Utrech tiến bộ vượt bậc, Ten Hag đã được Ajax mời gọi. Việc lọt vào bán kết Champions League năm 2019 đã khiến Ten Hag được biết đến ngay cả với những người không quan tâm đến bóng đá châu Âu và danh tiếng của ông vẫn đang ngày một tăng lên, và phần lớn sự quan tâm xung quanh trận hòa 16 vừa qua của Ajax với Benfica là nơi tiếp theo Ten Hag đặt chân đến.
“Tôi nghĩ điều quan trọng đối với Erik là những người xung quanh ông ta. Các cầu thủ, giám đốc điều hành, trợ lý HLV… Ông ấy làm việc với toàn đội và họ phải xứng đáng để anh ấy đặt niềm tin”, Kolder nói. Đó không phải là điều mà ít nhất một trong những đích đến tiềm năng của Ten Hag duy trì được trong những năm gần đây, nhưng dù có là MU hay bất kỳ nơi nào khác, nơi tiếp theo ông đặt chân đến hứa hẹn sẽ trở thành đỉnh cao của bóng đá châu Âu.
“Ten Hag có một con đường đã định sẵn trong đầu và ông ấy không bị phân tâm bởi bất cứ điều gì và bất kỳ ai. Mọi người đều có quyền nêu ý kiến nhưng ông ấy sẽ làm theo kế hoạch của riêng mình. Đó là Erik. ”