Arsenal cần nhấn nút khởi động lại. Không còn nghi ngờ gì nữa, họ đã có những bước tiến trong mùa giải này, nhưng tháng 4 đã làm mất đi động lực của họ trên sân cỏ và trên BXH – thứ cần phải được lấy lại trong trận đấu với Chelsea rạng sáng mai (3/5).
Cho đến nay, Mikel Arteta đã miễn cưỡng thực hiện những thay đổi lớn trong mùa giải này, với trận thua hôm thứ Tư là ví dụ mới nhất về việc HLV này nhập trận với sơ đồ 4-3-3 ưa thích với hàng phòng ngự dâng cao. “Chúng tôi phải trung thành với những gì đã đưa Arsenal đến tận đây”, ông nói sau trận thua tại Etihad.
Nếu có một trận đấu cần áp dụng cách tiếp cận hơi khác để giành chiến thắng, thì đó sẽ là Man City. Arteta đã làm điều đó khi đối đầu với Chelsea trên sân khách ở cuối 2 mùa giải trước, chuyển sang sơ đồ 3 hậu vệ ở Stamford Bridge và sử dụng Bukayo Saka như một “hậu vệ cánh phải” rất tiến bộ, nhưng thời điểm cho sự thay đổi đó ở mùa giải này đã qua.
Quan điểm của Arteta về sự nhất quán về sơ đồ chiến thuật đã giúp Arsenal thành công là dễ hiểu. Các đội đã phải vật lộn để đối phó với việc Oleksandr Zinchenko dâng lên như một tiền vệ, những pha phối hợp giữa Martin Odegaard và Saka, cũng như sự luân chuyển giữa các cầu thủ chạy cánh trái trong suốt mùa giải.
Tuy nhiên, sự nhất quán với cách tiếp cận có thể được duy trì nhưng với những nhân sự khác nhau, và giờ có thể là lúc Arteta sử dụng đội hình của mình một cách hợp lý. Một trong những thiếu sót lớn nhất của Arsenal trong những tuần gần đây là họ không có khả năng dùng nhân sự mới cho một sơ đồ sở trường. Vai trò của Zinchenko rất quan trọng đối với bộ khung đó, nhưng Kieran Tierney lại không chơi tốt khi được xếp đá hậu vệ trái thay hay thay đổi vị trí với Zinchenko.
Tuy nhiên, lại có nhiều điều chỉnh tương tự đã đem lại hiệu quả, ví dụ như sự hoán đổi đầy tích cực mà Leandro Trossard đã tạo ra trong cả 4 trận gần nhất của Arsenal. Trong trận hòa với Liverpool, cú chạm bóng một đầy sắc sảo của anh đã đẩy bóng tới chân của Gabriel Martinelli để mở ra một đợt phản công nguy hiểm cho Arsenal. Trong trận hòa với West Ham, anh đã giúp giành lại quyền kiểm soát trận đấu với đường bóng cuối cùng của mình.
Ở phút thứ 57 trong trận hòa với Southampton, anh ngay lập tức đẩy nhanh lối chơi của Arsenal bằng những đường chuyền nhanh trong một pha phối hợp tấn công. Chỉ đáng tiếc, đường đi cuối cùng của trái bóng lại dội xà ngang.
Pha đi bóng nhanh đó cũng được trình diễn rất rõ ở Etihad, trước khi anh kiến tạo cho Rob Holding ghi bàn danh dự. Sự sắc bén và tốc độ trong lối chơi mà cầu thủ 28 tuổi này thể hiện, khi anh được bố trí đá thay một vị trí trong đội hình xuất phát, chính là gợi ý quan trọng để Arteta mạnh dạn sử dụng chiến thuật “rượu mới bình cũ”.
Việc Arsenal thiếu kiểm soát trong các trận đấu phần nào bắt nguồn từ sự thiếu bình tĩnh không bình thường của Thomas Partey trong thời gian gần đây. Sự bình tĩnh mà anh mang lại cho hàng tiền vệ đã tan biến, kể từ khi Declan Rice cướp bóng của anh trong tình huống dẫn tới bàn thắng đầu tiên của West Ham.
Với việc Frank Lampard vẫn đang dẫn dắt Chelsea trong một giai đoạn khủng hoảng, Arsenal nên tìm cách tận dụng. Jorginho không có thể lực như Partey nhưng đã chơi khá ổn khi thay thế Partey hồi đầu mùa. Anh cũng tỏ ra khá sắc sảo ở nhiệm vụ cung cấp những đường chuyền lên cho hàng công, điển hình trong chiến thắng 4-2 trước Aston Villa.
Thay vì tiếp tục thi đấu kém hiệu quả như thời gian gần đây, Arteta cần phải làm gì đó để khắc phục điều này ngay từ trong trứng nước. Không hề coi thường những cầu thủ thường xuyên đã giúp Arsenal đứng đầu bảng cho đến tận tháng Tư, nhưng không phải cầu thủ nào cũng sẵn sàng hoặc ở trạng thái tốt nhất trong cả 38 trận.
Eddie Nketiah đã chứng minh giá trị của mình theo nghĩa này, khi Gabriel Jesus bị chấn thương, Reiss Nelson cũng thể hiện tốt vai trò bằng cách ghi 2 bàn lúc Saka dính chấn thương trước Nottingham và khi anh vào thay Emile Smith Rowe trong trận gặp Bournemouth với 1 pha kiến tạo thành bàn và 1 bàn thắng.
Nelson trông đầy hứng khởi trở lại khi được tung vào sân trong trận đấu với Man City, trong khi Smith Rowe có những phút thi đấu đầu tiên kể từ khi dính chấn thương trong trận gặp Leeds ngày 1/4. Đây là một cầu thủ có thể đẩy nhanh lối chơi của Arsenal bằng những pha phối hợp nhanh và những pha chạy chỗ.
Tuy nhiên, như đã đề cập, những thay đổi lớn không phải là phong cách của Arteta. Theo Opta, số lần thay đổi đội hình nhiều nhất mà HLV này thực hiện trong mùa giải này là 2 lần thay 3 cầu thủ.
Đầu tiên là trận gặp Brentford hồi tháng 9, khi Tierney thay Zinchenko, Fabio Vieira thay Odegaard và Partey thay Albert Sambi Lokonga – tất cả đều liên quan đến thể lực. Trận thứ hai diễn ra trên sân nhà trước Bournemouth hồi tháng 3, với Takehiro Tomiyasu thay Ben White, Vieira thay Granit Xhaka và Partey thay Joginho – 2 thay đổi mang tính chiến thuật và 1 liên quan đến thể lực.
Ngoài ra, Arteta còn là HLV dùng một đội hình cho nhiều trận nhất tại Premier League, với 12 trận, trong đó thắng 8, hoà 3 và thua 1. Mặc dù vậy, “một sự làm mới rượu trong bình cũ” sẽ giúp Arsenal có được năng lượng và động lực thi đấu ở 2 trận đấu cam go sắp tới, gặp Chelsea trên sân nhà và Newcastle trên sân khách.
