Cristiano Ronaldo là một trong những cầu thủ tự tiến hóa bản thân ấn tượng bậc nhất lịch sử bóng đá. The Telegraph mới đây đã có bài phân tích về hành trình đáng kinh ngạc này của CR7.
Trong lần đầu tiên chạm bóng trong màu áo Man United, Cristiano Ronaldo đã bị hậu vệ phải Nicky Hunt của Bolton Wanderers dùng tay đấm từ phía sau. Với mái tóc mềm mại và đôi chân khẳng khiu, Ronaldo ngã lăn ra sân với những tiếng la ó trên các khán đài Old Trafford.
Ở tuổi 18, Ronaldo hầu như không để lại nhiều ấn tượng về sự hiệu quả mà chỉ cho thấy mình là một cầu thủ ham vẽ vời. Rõ ràng là anh cần phải điều chỉnh rất nhiều.
Trong lần nhận bóng tiếp theo, Ronaldo thực hiện một đường chuyền vội vàng trước khi Hunt có thể áp sát anh. Cầu thủ người Bồ Đào Nha đã quyết định chơi an toàn trong tình huống khó khăn này.
Tuy nhiên, trong lần thứ 3, Ronaldo đã làm được điều mà Hunt không ngờ tới. Nhận bóng ở 1/3 sân đối phương, Ronaldo xoay người đón bóng, kéo nó về phía sau bằng lòng bàn chân và khiến 3 cầu thủ của Bolton bị lỡ nhịp. Những tiếng la ó bắt đầu chuyển thành tiếng reo hò và cứ như vậy, Ronaldo tiến lên phía trước.
Phần còn lại trong màn trình diễn của Ronaldo ngày hôm đó cung cấp một dấu hiệu về những gì sẽ đến từ những năm đầu tiên trong sự nghiệp của anh ở Man United. Nhảy nhót, rê dắt, chuyền bóng và tạt bóng.
Man United đang dẫn trước 1-0 khi Ronaldo vào sân từ băng ghế dự bị. Với sự xuất hiện của anh, trận đấu kết thúc với tỷ số 4-0. “Có vẻ như người hâm mộ đã có một người hùng mới”, Sir Alex Ferguson nói sau trận đấu.
Ronaldo 1.0: Cầu thủ chạy cánh thích múa may
Sau những mùa giải đầu tiên, ai cũng nghĩ rằng Ronaldo sẽ sớm trở thành một trong những cầu thủ chạy cánh lắt léo nhất thế giới. Nhưng chẳng ai nghĩ rằng anh sẽ trở thành cỗ máy ghi bàn khủng khiếp bậc nhất mọi thời đại đến tận ngày nay, sau 18 năm kể từ lần đầu tiên ra mắt Man United.
Giai đoạn đầu tiên trong sự nghiệp của Ronaldo là một sự kết hợp của tiềm năng to lớn và sự thất vọng. Những pha đi bóng lắt léo của anh rất hấp dẫn và tạo ra sự phấn khích nhưng lại thiếu đi sự hiệu quả. Tuy nhiên, việc đều đặn có được 9 kiến tạo trên mọi đấu trường trong 3 mùa giải đầu cũng rất đáng nể với một cầu thủ trẻ vừa chân ướt chân ráo tới nước Anh.
Alan Hansen, chuyên gia của BBC và là cựu cầu thủ Liverpool, cho biết: “Công chúng vẫn không quan tâm nhiều đến Cristiano Ronaldo vào cuối mùa giải đầu tiên của cậu ta ở Anh. Vấn đề chính với Ronaldo luôn là sản phẩm cuối cùng. Cậu ta có kỹ thuật và sự lắt léo nhưng lại không hiệu quả trong những cú dứt điểm cuối cùng”.
Trong 2 mùa giải đầu tiên ở Man United, Ronaldo chỉ ghi được 15 bàn sau 90 trận. Anh giống một cầu thủ chạy cánh hơn là một tiền đạo, cố gắng rê bóng khoảng 10 lần mỗi trận trong 3 mùa đầu tiên ở Manchester. Ngay cả bàn thắng đầu tiên của anh cho câu lạc bộ, một quả đá phạt vào lưới Portsmouth, cũng là một quả tạt từ cánh chứ không phải là một cú sút.
Không có nghi ngờ gì về tài năng, nhưng nhiều nhà quan sát vẫn không bị thuyết phục bởi Ronaldo trong những mùa đầu tiên. Vào cuối tháng 1/2006, Manchester Evening News đã đăng dòng tiêu đề sau: “Ronaldo: một cầu thủ đẳng cấp hay một chú ngựa non?”.
Ronaldo 2.0: Thần công của Man United
Từ mùa Hè năm 2006 trở đi, Ronaldo đã đưa ra câu trả lời rõ ràng cho câu hỏi này. Khi cơ thể bắt đầu phát triển, nhờ bản chất tự nhiên và sự chăm chỉ phi thường, anh đã bổ sung thêm một sức mạnh thể chất để trở thành một trong những cầu thủ mạnh mẽ nhất ở trên sân. Với bắp tay phồng và cơ lưng khủng, chiếc áo số 7 không còn buông thõng vai nữa mà đã bó chặt lấy cơ thể CR7.
Sự phát triển về thể chất của Ronaldo đã dẫn đến sự thay đổi lớn đầu tiên trong cách chơi của anh. Gần như chỉ sau một đêm, anh đã giảm đáng kể số lần rê bóng trong mỗi trận đấu, từ 9,8 lần/trận ở mùa 2005/06 xuống còn 6,1 lần/trận trong mùa 2006/07. Ronaldo không còn cảm thấy bị bắt buộc phải chạy xung quanh các hậu vệ với trái bóng. Thay vào đó, anh chỉ đơn giản đẩy bóng đi và bỏ qua các đối thủ.
Số bàn thắng của Ronaldo gần như tăng gấp đôi trong mùa giải đầu tiên sau World Cup 2006. Tại giải đấu này, anh trở thành kẻ thù của nước Anh sau khi tác động để Wayne Rooney phải nhận thẻ đỏ trong trận tứ kết giữa Bồ Đào Nha và Anh. Được thúc đẩy bởi những tiếng la ó, Ronaldo đã ghi 23 bàn cho Man United trong mùa giải 2006/07, tăng đáng kể so với 12 bàn ở mùa giải trước đó.
Giờ đây, Ronaldo tung ra nhiều cú sút hơn mỗi trận và quan trọng là đưa ra quyết định tốt hơn trong 1/3 sân đối phương. Số pha kiến tạo của Ronaldo trong mùa giải đó là 22, cao thứ hai trong toàn bộ sự nghiệp của anh. Ronaldo và Rooney kết hợp với nhau hiệu quả hơn nhiều sau sự ra đi của Ruud van Nistelrooy đến Real Madrid.
Trong hai mùa giải tiếp theo, Ronaldo ghi 68 bàn sau 102 lần ra sân cho Man United và được vinh danh là Cầu thủ xuất sắc nhất năm của FIFA năm 2008. Đến thời điểm này, anh đã có thêm một vũ khí cực kỳ nguy hiểm là nhưng cú sút xa và sút phạt theo kiểu “knuckleball” nổi tiếng. Theo thống kê, trong 2 mùa cuối tại, Ronaldo đã ghi được 11 bàn thắng từ ngoài vòng cấm, so với 9 bàn trong 4 năm trước đó.
Thay vì tạo ra bàn thắng cho chính mình bằng khả năng rê bóng khéo léo và kiểm soát bóng, Ronaldo chuyển sang dứt điểm từ những cơ hội do người khác tạo ra. Các hậu vệ đối phương đơn giản là không thể chịu được tốc độ và sức mạnh của anh.
Nếu có khoảng trống, Ronaldo là không thể ngăn chặn. Trong trận lượt đi tứ kết Champions League 2007/08, Ronaldo đã chạy nước rút kinh hoàng trước khi bật cao đánh đầu mở tỷ số ở phút 39. Cựu hậu vệ Gary Neville đã mô tả đây là bàn thắng đẹp nhất mà ông từng thấy. Ở một pha lập công khác tại Champions League vào lưới Arsenal trong tình huống phản công năm 2009, Ronaldo đã chạy từ đầu sân này sang bên kia trước khi dứt điểm tung lưới Pháo thủ.
Khi bước vào tuổi đôi mươi, Ronaldo đang ở thời kỳ đỉnh cao về thể lực. Nhưng anh vẫn chưa ở đỉnh cao khả năng bóng đá của mình, như Ferguson đã ám chỉ trong mùa giải cuối cùng của cầu thủ người Bồ Đào Nha trước khi anh chuyển đến Real Madrid.
Ferguson nói: “Cậu ấy là một cầu thủ luôn muốn cầm bóng và luôn chơi với một sự dũng cảm tuyệt vời. Theo thời gian, Ronaldo sẽ chỉ ngày càng trở nên nguy hiểm hơn. Đó là sự trưởng thành”.
Ronaldo 3.0: Cỗ máy ghi bàn không ngừng nghỉ
Về phong cách chơi bóng, Ronaldo đã không tiến bộ nhiều trong năm đầu tiên sau khi hoàn thành vụ chuyển nhượng kỷ lục thế giới 80 triệu bảng đến Real Madrid vào mùa Hè năm 2009.
Nếu có điều gì đó khác thì đó là anh lại trở nên giống một cầu thủ chạy cánh truyền thống trong mùa giải đầu tiên đó. Ronaldo cố gắng rê bóng 6,52 mỗi trận trong mùa giải đầu tiên ở La Liga, cao thứ 4 trong sự nghiệp của anh, sau 3 năm đầu tiên ở Old Trafford.
Ronaldo vẫn ghi bàn đều đặn với 33 bàn trên mọi đấu trường trong mùa giải 2009/10, tăng 6 bàn so với mùa giải trước nhưng vẫn kém con số 42 ở mùa giải 2007/08 tại Man United. CR7 thậm chí còn không phải là cầu thủ ghi bàn hàng đầu của Real Madrid tại La Liga. Gonzalo Higuain đã ghi 27 bàn, nhiều hơn 1 so với 26 bàn của Ronaldo.
Tất cả đã thay đổi sau khi Manuel Pellegrini bị sa thải vào năm 2010 và bổ nhiệm Jose Mourinho thay thế. Mùa Hè năm đó cũng chứng kiến sự xuất hiện của Mesut Ozil và Angel Di Maria, hai cầu thủ sáng tạo đã giúp Ronaldo tiến hóa thành tiền đạo dứt điểm hiệu quả bậc nhất thế giới.
Trong mùa giải đầu tiên ở Tây Ban Nha, Ronaldo thực hiện trung bình 72 lần chạm bóng mỗi trận ở giải VĐQG. Đó là dấu hiệu cho thấy sự thay đổi vai trò của anh. Con số này giảm hàng năm trong 7 năm tiếp theo. Trong 2 mùa sau, nó đã giảm xuống còn 58 lần chạm bóng mỗi trận. Vào thời điểm Ronaldo rời Los Blancos vào năm 2018, con số này chỉ còn là 46.
Kể từ năm 2010 trở lại đây, Ronaldo ít tham gia vào việc xây dựng lối chơi nhưng ngày càng hiệu quả hơn trong 1/3 sân đối thủ. Anh không thực hiện nhiều cú sút mỗi trận, nhưng khả năng định vị và hiểu biết về không gian của Ronaldo khiến anh tận dụng triệt để những cơ hội mà mình có. Ronaldo đã thực sự “trưởng thành” như Ferguson đã dự đoán. Từ mùa 2010/11 đến 2015/16, Ronaldo ghi ít nhất 50 bàn thắng cho CLB mỗi mùa.
Sau vài năm ở Madrid, khi bước vào tuổi 30, Ronaldo đã có nhiều thay đổi về cơ thể. Các vấn đề về đầu gối đã gây ra những lo ngại về thể lực và theo các báo cáo ở Tây Ban Nha, anh đã quyết định cắt giảm một số phần cơ bắp không cần thiết. Quá trình này rõ ràng đã tiếp tục cho đến ngày nay. Ronaldo bây giờ “mảnh mai” hơn nhiều so với khi anh rời Man United hơn một thập kỷ trước.
Quá trình lão hóa chắc chắn đã cướp đi phần nào sự bùng nổ của Ronaldo ở bên cánh, điều này góp phần khiến anh dần bó vào trung lộ nhiều hơn trong những năm cuối cùng tại Madrid. Trong mùa giải đầu tiên của Ronaldo ở Tây Ban Nha, chỉ có 3 cầu thủ đi bóng nhiều hơn anh ở La Liga. Trong mùa cuối cùng tại Madrid, CR7 thậm chí còn không đứng trong top 85 của chỉ số này.
Theo dữ liệu vị trí của Transfermarkt, Ronaldo đã chơi 31 trận ở vị trí tiền đạo trung tâm trong mùa giải 2017/18, so với chỉ 12 trận ở vị trí tiền đạo cánh trái. Anh không còn là một cầu thủ chạy cánh nữa.
Ronaldo 4.0: Một mối đe dọa khác
Khi Ronaldo ra mắt Man United lần thứ hai vào cuối tuần này, đừng mong đợi anh sẽ chạy cánh nhiều như đã làm ở trận đấu với Bolton năm 2003. Không còn chơi rộng nữa, Ronaldo bây giờ chỉ loanh quanh trong vòng cấm.
Quá trình này bắt đầu trong những mùa giải cuối cùng ở Madrid và tiếp tục ở Juventus, câu lạc bộ mà anh gia nhập vào năm 2018. Ronaldo giờ đây nên được coi là trung phong trong vòng cấm hàng đầu.
Trong 4 mùa giải gần đây, Ronaldo chỉ ghi được 4 bàn thắng từ ngoài vòng cấm. Để so sánh, anh đã ghi 7 bàn từ ngoài vòng cấm chỉ trong mùa giải 2011/12. Những bàn thắng của CR7 ngày nay thường là đánh đầu và dứt điểm ở cự ly gần.
Chỉ số sáng tạo của Ronaldo đã giảm đáng kể: anh chỉ có 4 pha kiến tạo cho Juventus ở mùa giải trước, con số thấp nhất trong toàn bộ sự nghiệp chuyên nghiệp của CR7.
Trong ba mùa giải ở Italia, trung bình Ronaldo thực hiện ít hơn hai quả tạt mỗi trận ở Serie A – một tỷ lệ giảm đáng kể so với 3,9 quả tạt mỗi trận trong năm đầu tiên tại Madrid và 4,91 quả tạt mỗi trận trong năm cuối cùng tại Man United.
Thực tế là Ronaldo không phải lúc nào cũng chơi như một số 9 cho Juventus. Đặc biệt, trong 2 mùa giải đầu tiên ở Italia, anh thường xuyên xuất phát bên cánh trái và dạt vào trong bất cứ khi nào có thể.
Nhưng vai trò của anh tại ĐT Bồ Đào Nha ở VCK EURO 2020 mùa Hè vừa qua là tiền đạo cắm. Trong số 5 bàn thắng của CR7 tại EURO thì có đến 3 bàn là penalty và 3 bàn được ghi trong vòng cấm địa. Ở tuổi 36, rõ ràng vị trí gần khung thành đối phương là phù hợp nhất với Ronaldo.
Rất nhiều kỹ năng của Ronaldo như tốc độ, sức bật, khả năng kiến tạo và qua người đã dần sa sút. Nhưng anh vẫn là một trong những tiền đạo xuất sắc nhất thế giới khi nói đến số liệu thống kê quan trọng nhất: các bàn thắng.
Không có cầu thủ nào ghi được nhiều bàn thắng hơn Ronaldo ở Serie A mùa trước. 29 bàn sau 33 lần ra sân ở giải đấu này cho thấy rằng, dù đã có rất nhiều thay đổi trong 18 năm qua, Ronaldo vẫn là một trong những cầu thủ tấn công nguy hiểm và hiệu quả nhất thế giới.
