Một vấn đề nổi cộm tại World Cup 2023 là những tranh chấp giữa các đội bóng và liên đoàn quốc gia. ĐT Anh đã vượt qua vòng bảng nhưng tranh cãi về tiền thưởng vẫn đang tiếp diễn. Canada bị loại một phần không nhỏ vì sự chuẩn bị yếu kém từ khâu thiếu tài trợ. Tây Ban Nha có một HLV trưởng mà cách đây chưa đầy một năm còn bị 15 tuyển thủ phản đối. Ngay cả một ĐT mạnh như Mỹ cũng không thoát khỏi cuộc tranh cãi tiền thưởng.
Nhưng hãy nhìn vào các tấm gương của Nigeria, Jamaica và Nam Phi. Việc ba đội chiếu dưới này lọt vào vòng 1/8 là ba câu chuyện phi thường về nỗ lực vượt qua nghịch cảnh.
Hãy bắt đầu với Nigeria, nơi các cầu thủ có một cuộc tranh chấp liên tục và kéo dài với Liên đoàn bóng đá nước này (NFF) trong suốt những năm qua. Lần này, mọi chuyện trở nên căng thẳng cực độ. Ngay trước thềm World Cup, Tổng thư ký Mohammed Sanusi khẳng định ĐT Nigeria sẽ không có tiền thưởng từ NFF. Lý do bởi FIFA đã hứa thưởng cho mỗi cầu thủ ít nhất 30.000 USD. Một màn lật kèo đáng xấu hổ vì trước đó NFF đã cam kết có thưởng với các cầu thủ nữ.
Cả đội Nigeria phẫn nộ, tẩy chay trận ra quân gặp Canada. Cuối cùng họ vẫn ra sân vì danh dự và màu cờ sắc áo (0-0). Và thầy trò HLV Randy Waldrum đã có một hành trình tuyệt vời khi xếp thứ nhì bảng B. Tiền thưởng cho mỗi cầu thủ sẽ tăng lên tối thiểu 60.000 USD, tất nhiên là từ FIFA. Nhưng NFF sẽ đứng ra phân phối số tiền thưởng này khiến mọi chuyện có thể trở nên phức tạp. Ngoài chuyện tiền thưởng, HLV Randy Waldrum còn bức xúc vì trợ lý tin cẩn của ông là Lauren Gregg đã bị NFF loại khỏi danh sách tới World Cup một cách khó hiểu.
Công tác chuẩn bị của Nam Phi còn hỗn loạn hơn với tranh cãi tiền thưởng và một loại vấn đề khác. Cuộc chiến lên đến cao trào khi đội hình chính của Nam Phi bị cấm tham gia trận giao hữu với Botswana, chỉ hai tuần trước khi World Cup khởi tranh. Nam Phi thua Botswana tới 0-5 trong trận đấu mà họ dùng đội hình chắp vá với cả một cầu thủ…13 tuổi.
Tranh chấp được giải quyết vài ngày sau đó để ĐT Nam Phi lên đường tới World Cup. Nhưng không đến từ nguồn tài chính của liên đoàn mà nhờ Quỹ Motsepe, một tổ chức từ thiện quy mô ở châu Phi. Giám đốc điều hành của quỹ, Precious Moloi-Motsepe cho biết họ cảm thấy “có nghĩa vụ” phải giúp đỡ các cầu thủ nữ Nam Phi. Đoàn quân của HLV Desiree Ellis thua Thụy Điển ở trận ra quân (1-2) nhưng thủ hòa Argentina 2-2 và giành chiến thắng kịch tính trước Italia ở loạt trận cuối. Các cô gái Nam Phi lần đầu vượt qua vòng bảng trong lần thứ hai dự World Cup.
Đáng kinh ngạc nhất phải là câu chuyện của Jamaica. Bởi đơn giản ĐT nữ Jamaica hầu như không tồn tại trong mọi kế hoạch của liên đoàn nước này (JFF). Trong nhiều năm qua JFF đã cắt giảm tối đa nguồn tài chính cho đội nữ và thực tế là bỏ mặc hoàn toàn. Tình trạng tồi tệ đến mức ĐT Jamaica từng không có tiền tham dự vòng loại World Cup 2011. Chỉ tới khi Cedella Marley, con gái của huyền thoại âm nhạc Bob Marley, đứng ra quyên góp tài trợ thì ĐT Jamaica mới có thể tham gia vòng loại World Cup 2015.
Với World Cup 2023, ĐT Jamaica phải dựa vào một số sáng kiến gây quỹ cộng đồng, cộng với sự hỗ trợ từ chính phủ Jamaica và nhà tài trợ Adidas thì mới có thể đến được Úc và New Zealand. Và chính Jamaica làm nên bất ngờ lớn nhất giải khi về nhì ở bảng F có hai ông lớn Brazil, Pháp. Trận hòa 0-0 với Brazil ở lượt cuối là bản hùng ca của bóng đá nữ Jamaica.
Một lần nữa phải khẳng định: Nigeria, Nam Phi và Jamaica lọt vào vòng 1/8 World Cup nhờ nỗ lực tự thân và sự ủng hộ của cộng đồng. Ba liên đoàn quốc gia này phải cảm thấy xấu hổ trước thành công của các đội tuyển nữ.
