Nhắc đến HLV Henrique Calisto, người ta không thể không nghĩ ngay đến chức vô địch AFF Cup 2008 cùng ĐT Việt Nam. Đó là danh hiệu Đông Nam Á cấp độ ĐTQG đầu tiên trong lịch sử mà Việt Nam có được. Khi ấy, ông thầy người Bồ Đào Nha vận hành lối chơi phòng ngự phản công trứ danh.
Khi áp lực về thành tích Đông Nam Á được giải tỏa, HLV Calisto cũng đã nghĩ đến chuyện đưa Việt Nam từng bước ra tầm châu Á. Thực tế 1 năm trước khi vô địch AFF Cup 2008, ĐT Việt Nam cũng từng lọt vào đến vòng tứ kết của Asian Cup 2007, dưới sự dẫn dắt của cố HLV Alfred Rield. Vậy nên, ông Calisto đã nghĩ đến việc cách tấn lối chơi cho ĐT Việt Nam, với quan điểm chơi bóng kiểm soát, giàu sức tấn công hơn.
Nhà báo Dương Thanh Liêm là một trong số những phóng viên theo sát nhất quãng thời gian HLV Henrique Calisto làm việc tại Việt Nam. Ông chia sẻ: “Một ngày nọ, HLV Calisto trở về Bồ Đào Nha tham gia khóa học của hội đồng HLV địa phương. Sau quãng thời gian ấy, ông Calisto trở về Việt Nam với một tư tưởng chơi bóng khác biệt so với trước đó. Ông gần như thay đổi toàn bộ cách chơi phòng ngự phản công vốn là thương hiệu của Việt Nam ở những giải đấu trước đó”.
Nhà báo Dương Thanh Liêm kể tiếp: “Quả thực là tại SEA Games 2009 và AFF Cup 2010, ĐT Việt Nam thể hiện một lối chơi mở mẻ hơn. HLV Calisto muốn các học trò của mình chủ động chơi bóng, áp đặt đối thủ ngay từ cách tiếp cận trận đấu. U23 Việt Nam hay ĐT Việt Nam cầm bóng nhiều hơn, chơi áp đặt hơn. Tại chung kết SEA Games 2009 hay bán kết AFF Cup 2010, khi gặp Malaysia, Việt Nam đều lấn lướt hơn, kiểm soát bóng tốt hơn nhưng vẫn thua Malaysia trong cả 2 lần đối đầu mang tính nút thắt ấy”.
Sau cùng, ông Calisto chia tay bóng đá Việt Nam. Vị HLV Bồ Đào Nha lý giải về quyết định tạm biệt: “Việc xin chấm dứt hợp đồng có một phần nguyên nhân đến từ những áp lực sau khi đội tuyển Việt Nam thất bại ở vòng bán kết AFF Cup 2010. Tuy nhiên, đó chưa hẳn là tất cả vì tôi đã quá quen với áp lực. Tôi cũng có những lý do riêng. Tôi không bình luận nhiều về những thông tin VFF đưa ra, tôi chỉ có thể khẳng định đây là một quyết định khó khăn đối với cá nhân tôi”.
Bóng đá thắng suy cho cùng vẫn là điều mà người hâm mộ bóng đá Việt Nam khát khao tột đỉnh. Và dù đã manh nha tạo nên một lối chơi mới hiện đại hơn nhưng khi không thể đảm bảo kết quả là danh hiệu, HLV Calisto cũng đã phải chịu những áp lực nhất định, trước khi quyết định chia tay đội tuyển Việt Nam. Cũng cần phải nói thêm rằng, thời điểm HLV Calisto theo đuổi lối chơi kiểm soát bóng, các CLB tại Việt Nam hay rộng hơn là những cầu thủ ở giải chuyên nghiệp chưa thật sự sẵn sàng chuyển đổi.
Khi ấy, đa phần các CLB vẫn chơi bóng dài, ưu tiên những tình huống trực diện hướng về ngoại binh. Vậy nên, việc các cầu thủ Việt Nam thích nghi được với lối đá kiểm soát bóng và chuyển hóa nó thành thắng lợi khi ấy cũng thật chẳng dễ dàng.
