Khi Tottenham đụng độ West Ham tại Premier League vào ngày 19/2, cuộc bình luận trước trận đấu chỉ tập trung vào một cái tên duy nhất: Son Heung-min. Vài ngày trước trận derby London, Tottenham đưa ra quyết định gây tranh cãi khi cho Son – người là đồng chủ nhân của giải Chiếc giày vàng năm ngoái – ngồi dự bị. Đó mới là lần thứ hai, chân sút người Hàn Quốc không đá chính ở một trận Ngoại hạng Anh kể từ năm 2020.
Vào ngày thi đấu, Son khởi động cùng các đồng đội và ống kính máy quay liên tục dồn sự chú ý vào tiền đạo 30 tuổi. Những toan tính của Spurs thay đổi khi trận đấu dần trôi đi. Họ tìm được bàn mở tỷ số ở đầu hiệp 2, song cần một bàn nữa để kết liễu đối thủ. Son vào sân ở phút 68 và anh chỉ cần vỏn vẹn 4 phút để tạo ra sự khác biệt. Son thoát khỏi sự đeo bám từ hàng thủ West Ham đón đường chuyền thông minh của Harry Kane, rồi dứt điểm lạnh lùng đưa bóng nằm gọn trong lưới. Hơn 60.000 cổ động viên trên sân Tottenham Hotspur đứng bật cả dậy sau bàn thắng mang ý nghĩa quan trọng này của Son. Spurs đã chen chân vào Top 4 Premier League, đủ điều kiện để có vé dự Champions League mùa tới.
Đó là một trong vô vàn những khoảnh khắc chiến thắng mà Son đã mang lại cho Tottenham suốt 7 năm cống hiến cho CLB. Ở quãng thời gian ấy, chân sút 30 tuổi đã trở thành nam cầu thủ châu Á vĩ đại nhất làng túc cầu. Gương mặt của anh hiện diện trên các tấm biển lẫn video quảng cáo của Premier League – giải đấu hấp dẫn và khắc nghiệt nhất hành tinh. Sự thăng tiến chóng mặt của Son cũng đánh dấu đà đi lên mạnh mẽ của bóng đá châu Á, với không ít đội tuyển đã tạo được tiếng vang lớn tại VCK World Cup năm ngoái ở Qatar. Việc Son ẵm giải thưởng Vua phá lưới Ngoại hạng Anh mùa trước rõ ràng là độc nhất, bởi từ trước đến nay, chưa có một cầu thủ châu Á nào khác làm được, thậm chí dám mơ tới. Nên nhớ, Premier League là “anh cả” của bóng đá châu Âu, xếp trên La Liga, Bundesliga, Serie A và Ligue 1. Son cũng nhận giải Cầu thủ xuất sắc nhất châu Á do Titan Sports Media Group của Trung Quốc tổ chức, được bầu chọn bởi các nhà báo trong hơn 40 quốc gia châu Á.
“Tôi không chắc liệu chúng ta có được chứng kiến một cầu thủ châu Á khác như Son trong 100 năm tới hay không”, Shin Moon-sun, bình luận viên thể thao, đồng thời là giáo sư dữ liệu thể thao tại Đại học Myongji của Hàn Quốc, thốt lên. Kỹ năng kiểm soát bóng trong khi chạy nước rút cũng như khả năng sút tốt bằng cả 2 chân chính là chìa khóa giúp Son trở nên nổi bật tại Premier League. Mùa này, Son có phần sa sút với lượng bàn thắng sụt giảm đáng kể. Đó là lý do khiến anh bị HLV Antonio Conte cho ngồi dự bị thường xuyên hơn. Dù vậy, khi rơi vào tình cảnh khó khăn, chân sút này thực tế càng trở nên mạnh mẽ. Còn nhớ hồi tháng 9 năm ngoái, Son chỉ vào sân từ ghế dự bị trước Leicester, song đã lập cú hat-trick giúp Tottenham vùi dập đối thủ 6-2. “Có một cầu thủ đẳng cấp như Son trên băng ghế dự bị có nghĩa là trong một khoảnh khắc, tôi có thể thay đổi trận đấu”, HLV Conte thổ lộ vào thời điểm đó.
Thực tế, Son đã quen với việc vùng vẫy. Anh rời quê hương Hàn Quốc năm 16 tuổi, chuyển đến Hamburg, Đức. Là một trong số rất ít cầu thủ châu Á tại châu Âu, Son đã phải vượt qua định kiến và thái độ bảo thủ của các CLB châu Âu rằng các cầu thủ châu Á chỉ thuộc dạng làng nhàng. “Có những thách thức lớn, rất lớn, nhưng tôi không bao giờ sợ hãi trước những thử thách này. Khi còn là một đứa trẻ, tôi luôn muốn theo đuổi giấc mơ của mình. Theo đuổi giấc mơ này không bao giờ làm cho tôi sợ hãi”, Son chia sẻ về kinh nghiệm của mình trong một cuộc phỏng vấn với Nikkei châu Á. Sự trỗi dậy của Son dường như báo trước sự thăng tiến của bóng đá châu Á trên toàn thế giới, nổi bật là màn thể hiện của Nhật Bản và Hàn Quốc tại World Cup 2022. Tuy nhiên, công bằng mà nói, vẫn còn một khoảng cách tương đối lớn giữa bóng đá châu Á và châu Âu, bất chấp Son thừa nhận các CLB ở châu Á sở hữu nhiều cầu thủ giỏi mà không phải ai cũng chú ý đến.
Bản thân Son chính là một cầu thủ như vậy. Cha và anh trai của anh đều là cầu thủ chuyên nghiệp. Son bắt đầu chơi bóng khi lên lớp 3, dưới sự chỉ dạy của của cha, ông Son Woong-jung, một cầu thủ tài năng nhưng phải sớm giải nghệ ở tuổi 28 vì chấn thương. “Ông ấy là thần tượng, là hình mẫu của tôi. Ông ấy là một người bạn, một giáo viên bóng đá tuyệt vời. Điều quan trọng là bố tôi rất mạnh mẽ, mạnh mẽ trên sân cỏ. Bên ngoài sân, bố là một người cha tuyệt vời. Nhờ có bố mà tôi có ngày hôm nay”, Son giãi bày. Ông Woong-jung huấn luyện cậu con trai Son cho đến năm 14 tuổi, khi chàng tiền đạo này đưa đội ở trường cấp hai tại Chuncheon, tỉnh Gangwon, đến trận chung kết giải bóng đá trung học cơ sở. Dù đội bóng của Son bại trận, nhưng cá nhân chân sút này đã ẵm giải Vua phá lưới với 5 bàn thắng, qua đó thu hút sự chú ý từ các tuyển trạch viên ở các giải đấu chuyên nghiệp.
Sau đó, Son chuyển đến trường cấp ba Dongbuk, một trường thể thao ưu tú ở Seoul với sự góp mặt của nhiều cầu thủ bóng đá hàng đầu. Năm 16 tuổi, Son lọt vào tầm ngắm của đội trẻ Hamburg. Anh trưởng thành tại đây trước khi có 2 năm cống hiến cho Bayer Leverkusen – một đội bóng có tiếng ở Bundesliga. Son đã ghi 29 bàn sau 87 lần ra sân cho Leverkusen, giúp CLB đoạt vé dự Champions League, giải đấu danh giá nhất châu lục cấp CLB. Tuy nhiên, Son không hài lòng. Trong cuốn tự truyện của mình mang tên “Suy nghĩ về bóng đá”, Son đã viết về những căng thẳng xảy ra với HLV trưởng của Leverkusen khi ấy là Roger Schmidt, người thường xuyên rút anh ra nghỉ trong các trận đấu mà không có lời giải thích thỏa đáng. Son cảm thấy điều này thật nhục nhã. “Tôi đã bị căng thẳng khi việc bị rút ra sân cứ lặp đi lặp lại trong nửa sau của mùa 2014/15”, Son viết trong cuốn sách được xuất bản bằng tiếng Hàn năm 2020.
Vận mệnh của Son bắt đầu thay đổi kể từ khi Daniel Levy – chủ tịch của Tottenham – xuất hiện tại Leverkusen. Dù vậy, tình hình không phải lúc nào cũng suôn sẻ khi phía đội bóng Bundesliga từ chối để Son ra đi. Khi các cuộc đàm phán có khả năng sụp đổ, Woong-jung cho biết ông đã lớn tiếng yêu cầu tổng giám đốc của Leverkusen nối lại đàm phán. “HLV trưởng của Leverkusen không tin tưởng Heung-min. Tôi không có lý do gì để cho con trai ở lại CLB với một HLV không tin tưởng nó”, Woong-jung nói. Cuối cùng, Son cũng rời Leverkusen gia nhập Tottenham, ký hợp đồng 5 năm với CLB hồi tháng 8/2015, đưa anh đến với giải ngoại hạng đỉnh cao. Tốc độ bùng nổ cùng kỹ năng dứt điểm chuẩn xác đã khiến anh trở nên khác biệt ở Tottenham. Không chỉ vậy, Son còn kết hợp ăn ý với Kane, cùng chân sút người Anh tạo thành cặp song sát đáng sợ của Spurs. Tính đến nay, Son đã bỏ túi 99 bàn tại Premier League, đứng thứ 34 trong danh sách những tay làm bàn xuất sắc nhất giải đấu.
Thành công ở nước ngoài khiến Son nghĩ về việc phát triển bóng đá nước nhà. Năm 2018, anh thành lập một học viện bóng đá ở quê hương Chuncheon với chi phí 14 triệu USD, phần lớn cho chính tay anh đóng góp. Cho đến nay, hai sinh viên tốt nghiệp học viện bóng đá của Son gồm Choi In-woo, 20 tuổi và Ryu Dong-wan, 21 tuổi, đã được các CLB Đức tuyển mộ. Và dù chưa thu về bất kỳ danh hiệu nào cùng Tottenham, tầm ảnh hưởng của Son đã vượt qua Hidetoshi Nakata hay Park Ji-sung năm nào, cả về mặt chuyên môn lẫn thương mại. Theo Mike Wragg, giám đốc điều hành của Nielsen Sports’ Asia-Pacific, thành công của Son là “một phần quan trọng giúp Tottenham trở thành một tài sản tài trợ dễ bán hơn, đồng thời cũng thu hút lượng lớn người hâm mộ, không chỉ thực tế Son là một cầu thủ châu Á”.
Tuy nhiên, không ai biết điều gì sẽ xảy ra với sức hút thương mại của Tottenham tại Hàn Quốc và phần còn lại của châu Á, khi Son rời CLB vào năm 2025 do đáo hạn hợp đồng hoặc có thể sớm hơn. Không giống như các thế hệ cũ, những người hâm mộ trẻ tuổi ngày nay có xu hướng theo dõi cầu thủ thay vì đội bóng. Rõ ràng, Tottenham cần phải lên kế hoạch cho những gì có thể xảy ra nếu một ngày Son rời đi. Chadwick – giáo sư thể thao và địa chính trị ở Pháp – cho biết: “Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy rằng người hâm mộ chủ yếu tương tác với cầu thủ, đặc biệt khi các cổ động viên giờ thuộc Gen Z và Gen Alpha. Tôi cho rằng sẽ không thể tránh khỏi nếu một bộ phận người hâm mộ rời bỏ Tottenham khi Son ra đi”. Tương tự như những thần tượng âm nhạc, Son đã và đang càn quét bóng đá thế giới với tầm ảnh hưởng lớn chưa từng có của một cầu thủ châu Á.
